فرهنگ نامه بصیرت (عربی – فارسی) نویسنده :محمدی ریشهری، محمد مترجم :شیخی، حمیدرضا ناشر : سازمان چاپ و نشر موسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، محل نشر: قم – ایران سال نشر: ۱۳۹۰ش
فرهنگنامه، کتابى است که در آن دانش، فرهنگ و حکمت باشد و فرهنگنامۀ بصیرت، قطرهاى از دریاى بیکران علوم و معارف ناب اسلامى و مَدخَلى دیگر ازدانشنامۀ قرآن و حدیث است که به صورت مستقل، منتشر مىشود. در این دانشنامه، واژهها و اصطلاحاتى که در قرآن و احادیث، کاربرد فرهنگى گستردهاى دارند، به ترتیب الفبایى، با نظمى نوین و با ذکر نمونۀ کاربردها، معناشناسى و تحلیل و تبیین مىگردند. فرهنگنامۀ بصیرت، چهارمین کتاب از مجموعۀ فرهنگنامههایى است که با هدف تصحیح و تقویت فرهنگ ارزشهاى رفتارى، در دست تدوین هستند.
واژهشناسى « بصیرت »
واژۀ «بصیرت»، از مادّۀ «بصر» است که، دو معناى اصلى دارد: یکى، علم و دیگرى، درشتى، سختى و خشونت. در این جا، معناى نخستْ مقصود است. احمد بن فارِس،در این باره مىگوید: باء و صاد و راء (بصر)، دو معناى اصلى را تشکیل مىدهند: یکى، عبارت است از علم به چیزى که گفته مىشود: « هُوَ بَصیرٌ بِهِ؛ یعنى « او به آن چیز، داناست»…. بَصَر، یعنى چشم؛ امّا بر خلاف «عَین»، مذکّر است.گفته شده: بصر، عبارت از حواس دیدن است… بصیرت، یعنى حجّت…
چشم بصیرت
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله می فرماید: هرگاه خداوند، خیر بندهاى را بخواهد، قفلِدل او را برایش مىگشاید و یقین و راستى را در آن مىنهد و دلش را براى راهى که در آن قدم گذاشته است، آگاه مىسازد و دلش را پاک و زبانش را راستگو و اخلاقش را درست و گوشش را شنوا و چشمش را بینا مىگردانَد.
خاستگاههاى بصیرت
سرشت
قرآن : سوگند به نفس و آن که آن را درست کرد و سپس،پلیدکارى و پرهیزگارىاش را به آن،الهام کرد! حدیث : الکافى به نقل از امام صادق علیه السلام دربارۀ این سخن خداى عز و جل: « و دو راه را به او نشان دادیم»،پرسیدم.فرمود:«یعنى: راه نیکى و راه بدى را نشان داد.
کتاب خدا
به موسى کتاب دادیم که در بر دارندۀ بصیرتها و رهنمود و رحمتى براى مردم بود، امید که پند گیرند و هر گاه براى آنان، آیهاى نیاورى، مىگویند: «چرا آن را خود برنگزیدى؟» بگو: من، فقط از آنچه که از پروردگارم به من وحى مىشود، پیروى مىکنم. این قرآن، بصیرتهایى است از جانب پروردگار شما، و براى گروهى که ایمان مىآورند، هدایت و رحمتى است. این کتاب، براى مردم بصیرتبخش و براى قومى که یقین دارند، رهنمود و رحمتى است. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: قرآن، از گمراهى به راه مىآورَد و کورى ِ دل را بینایى مىبخشد.
آخرین دیدگاهها