در تاریخ ۱۵ شعبان سال ۳۲۸ یا ۳۲۹هـ.ق چهارمین نائب خاص حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه، جناب علی بن محمد سَمُرِی وفات کرد و دوره غیبت صغری پایان یافت. برای مطالعه بیشتر برخی از منابع را نقل می کنیم:
ابوالحسن علی بن محمد السَّمُری : أوصى إلیه الحسین بن روح فقام بما کان إلیه روى الشیخ الطوسی رحمه الله فی کتاب الغیبه بسنده عن أحمد بن إبراهیم بن مخلد قال حضرت بغداد عند المشایخ رحمهم الله فقال الشیخ أبو الحسن علی محمد السمری قدس الله روحه ابتداء منه رحم الله علی بن الحسین بن بابویه القمی (وهو والد الصدوق) فکتب المشایخ تاریخ ذلک الیوم فورد الخبر إنه توفی فی ذلک الیوم (و فی روایه) أنه کان یسألهم عن خبر علی بن الحسین بن بابویه فیقولون قد ورد الکتاب باستقلاله حتى کان الیوم الذی قبض فیه فسألهم فذکروا مثل ذلک فقال لهم آجرکم الله فیه فقد قبض فی هذه الساعه فأثبتوا التاریخ فلما کان بعد سبعه عشر یوما أو ثمانیه عشر ورد الخبر بوفاته فی تلک الساعه (و روى) الشیخ فی کتاب الغیبه أیضا بسنده أن السمری أخرج قبل وفاته بأیام إلى الناس توقیعا :
بسم الله الرحمن الرحیم یا علی بن محمد السمری أعظم الله أجر إخوانک فیک فأنت میت ما بینک و بین سته أیام فاجمع أمرک و لا توص إلى أحد فیقوم مقامک بعد وفاتک فقد وقعت الغیبه التامه فلا ظهور إلا بعد إذن الله تعالى ذکره و ذلک بعد طول الأمد و قسوه القلوب و امتلاء الأرض جورا و سیاتی شیعتی من یدعی المشاهده ألا فمن ادعى المشاهده قبل خروج السفیانی و الصیحه فهو کذاب مفتر ولاحول ولاقوه إلا بالله العلی العظیم. (قال الراوی) فلما کان الیوم السادس عدنا إلیه و هو یجود بنفسه فقیل له من وصیک من بعدک فقال لله أمر هو بالغه (و کانت) وفاته فی النصف من شعبان سنه ثمان و عشرین أو تسع و عشرین و ثلاثمائه و دفن فی الشارع المعروف بشارع الخلنجی من ربع باب المحول قریبا من شاطئ نهر أبی عتاب(أعیان الشیعه (۱۲ جلدی) ، نویسنده: سید محسن امین، محقق: سید حسن امین، بیروت : دار التعارف للمطبوعات ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۳ )
و له علیه السّلام غیبتان،واحده طویله و الاخرى قصیره و أمّا غیبه الصغرى منهما فهی الّتی کانت فیها سفراؤه علیه السّلام موجودین، و أبوابه معروفین،لا تختلف الإمامیّه القائلون بإمامه الحسن بن علیّ علیه السّلام فیهم. و کانت مدّه هذه الغیبه أربعا و سبعین سنه، و کان أبوعمر عثمان بن سعید العمری-قدّس اللّه روحه- بابا لأبیه و جدّه علیه السّلام من قبل و ثقه لهما، و لمّا مضى سبیله قام ابنه أبو جعفر محمّد مقامه رحمهما اللّه بنصّه علیه، و مضى على منهاج أبیه رضى اللّه عنه فی آخر جمادی الآخره من سنه أربع أو خمس و ثلاثمائه، و قام مقامه أبو القاسم الحسین بن روح من بنی نوبخت بنصّ أبی جعفر محمّد بن عثمان علیه، و أقامه مقام نفسه، و مات رحمه اللّه فی شعبان سنه ستّ و عشرین و ثلاثمائه، و قام مقامه أبو الحسن علیّ بن محمّد السّمری بنصّ أبی القاسم علیه، و توفّی فی النصف من شعبان سنه ثمان و عشرین و ثلاثمائه.(منتخب الأنوار فی تاریخ الأئمه الأطهار (علیهم السلام) ، نویسنده : اسکافی، محمد بن همام، محقق: هزار، علیرضا، ناشر: دلیل ما، قم ۱۳۸۰ش، ص۹۲)
ما رواه عن إبراهیم الخارقی،عن أبی بصیر، عن أبی عبد اللّه علیه السلام قال: قلت له: کان أبوجعفر علیه السلام یقول: « لقائم آل محمد علیه السلام غیبتان واحده طویله و الاخرى قصیره». قال: فقال لی:« نعم یا أبا بصیر، إحداهما أطول من الاخرى، ثمّ لا یکون ذلک-یعنی ظهوره- حتّى یختلف ولد فلان، و تضیق الحلقه، و یظهر السفیانی، و یشتدّ البلاء، و یشمل الناس موت و قتل، و یلجئون منه إلى حرم اللّه تعالى و حرم رسوله صلّى اللّه علیه و آله و سلّم»(غیبه النعمانی:۷/۱۷۲) فانظر کیف قد حصلت الغیبتان لصاحب الأمر علیه السلام على حسب ما تضمّنته الأخبار السابقه لوجوده عن آبائه و جدوده علیهم السلام، أمّا غیبته الصغرى منهما فهی التی کانت فیها سفراؤه علیه السلام موجودین، و أبوابه معروفین،لا تختلف الامامیّه القائلون بإمامه الحسن بن علیّ علیه السلام فیهم، فمنهم: أبو هاشم داود بن القاسم الجعفریّ، و محمد بن علیّ ابن بلال، و أبو عمرو عثمان بن سعید السمّان، و ابنه أبو جعفر محمد بن عثمان، و عمر الأهوازی، و أحمد بن إسحاق، و أبو محمد الوجنانی، و إبراهیم بن مهزیار، و محمد بن إبراهیم فی جماعه أخر ربّما یأتی ذکرهم عند الحاجه إلیهم فی الروایه عنهم. و کانت مدّه هذه الغیبه أربعا و سبعین سنه،و کان أبو عمرو عثمان بن سعید العمری قدّس اللّه روحه بابا لأبیه و جدّه علیهما السلام من قبل و ثقه لهما، ثمّ تولّى الباقیه من قبله،و ظهرت المعجزات على یده،و لمّا مضى لسبیله قام ابنه أبو جعفر محمد مقامه رحمهما اللّه بنصّه علیه،و مضى على منهاج أبیه رضی اللّه عنه فی آخر جمادى الآخره من سنه أربع أو خمس و ثلاثمائه،و قام مقامه أبو القاسم الحسین بن روح من بنی نوبخت بنصّ أبی جعفر محمد بن عثمان علیه،و أقامه مقام نفسه،و مات رضی اللّه عنه فی شعبان سنه ستّ و عشرین و ثلاثمائه،و قام مقامه أبو الحسن علیّ بن محمد السّمری بنصّ أبی القاسم علیه،و توفّی فی النصف من شعبان سنه ثمان و عشرین و ثلاثمائه.(إعلام الوری بأعلام الهدی (۲ جلدی) نویسنده: طبرسی، فضل بن حسن ، تحقیق: مؤسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث، قم ۱۳۷۶ش ، ج۲، ص۲۵۹-۲۶۰)
آخرین دیدگاهها