معنای رجب در کتب لغت
رَجَبٌ: شَهْرٌ، وَیُضَمُّ إلیهِ شَعْبَانٌ فَیُقال: رَجَبَانِ. و کانَتِ العَرَبُ تُرَجِّبُ: أی لهم نُسْکٌ و ذَبَائِحُ فِی رَجَب. و رَجَبْتُ الرَّجُلَ: عَظَّمْتَه، و رَجِبْتُه: مِثْلُه. و به سُمِّیَ رَجَبٌ لأنَّهُ کانَ یُعَظَّمُ. المحیط فی اللغه، ج۷،ص۹۵؛ نویسنده: صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد محقق: آل یاسین، محمد حسن ناشر: عالم الکتب بیروت – لبنان(معرفی کتاب در ویکی نور)
رَجَبٌ شهرٌ، و هذا رَجَبٌ، فإذا ضمّوا إلیه شعبان فهما الرَّجَبَان. و کانت العرب تُرَجِّب، و کان ذلک لهم نسکا و ذبائح فی رَجَبٍ. و الرَّجَب و الرَّجَبَه، و الجمیع الرِّجَاب، و هو شیء من وصف الأدویه، و فی نسخه:الأردیه. و الرَّاجِبَه : ما بین البرجمتین من کل إصبع، و من السلامى: ما بین المفصلین. و راجِبَه الطائر: الإصبع التی تلی الدائره من الجانبین الوحشیین من الرِّجْلین. و الرَّجَب: الحیاء و العفو فغیرک یستحیی و غیرک یَرْجَب. کتاب العین جلد۶، ص۱۱۳ نویسنده: خلیل بن احمد محقق: مخزومی، مهدی محقق: سامرائی، ابراهیم گردآورنده: آل عصفور، محسن ناشر:موسسه دارالهجره ۱۴۱۰ق (معرفی کتاب در ویکی نور)
عظمت ماه رجب در کلام شیخ مفید
شَهرُ رَجَبُ هُوَ آخَرُ أشهُرُ الحُرُمِ فِی السَنَهِ عَلَى الترتیبِ الَّذِی قَدَّمنَا وَ بَیَنَّا أنَّ أوَّلُ شُهُورِهَا شهر رمضان و هو شهر عظیم البرکه شریف لم تزل الجاهلیه تعظمه قبل مجیء الإسلام ثم تأکد شرفه و عظمه فی شریعه النبی صلی الله علیه و آله و هو الشهر الأصم و إنما سمی بذلک لأن العرب لم تکن تغیر فیه و لا ترى الحرب و سفک الدماء و کان لا یسمع فیه حرکه السلاح و لا صهیل الخیل و لا أصوات الرجال فی اللقاء و الاجتماع. و یستحب صیامه فقد رُوِیَ عَنْ أَمِیرِ اَلْمُؤْمِنِینَ علیه اسلام أَنَّهُ کَانَ یَصُومُهُ وَ یَقُولُ شَهْرُ رَجَبٍ شَهْرِی وَ شَعْبَانُ شَهْرُ رَسُولِ اَللَّهِ ص وَ شَهْرُ رَمَضَانَ شَهْرُ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أول یوم منه کان مولد مولانا و سیدنا أبی جعفر محمد بن علی الباقر علیه السلام. رَوَى جَابِرٌ اَلْجُعْفِیُّ قَالَ وُلِدَ اَلْبَاقِرُ أَبُوجَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ علیهماالسلام یَوْمَ اَلْجُمُعَهِ غُرَّهَ رَجَبٍ سَنَهَ ۵۷ سَبْعٍ وَ خَمْسِینَ مِنَ اَلْهِجْرَهِ مسار الشیعه فی مختصر تواریخ الشریعه(مصنفات الشیخ المفید)، ج۱، ص۵۶ نویسنده: مفید، محمد بن محمد محقق :نجف، مهدی ناشر:المؤتمر العالمی لألفیه الشیخ المفید ( معرفی کتاب در ویکی نور)
فضیلت روزه در ماه رجب
بِسَنَدٍ مُعْتَبَرٍ عَنِ اَلْإِمَامِ اَلصَّادِقِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ أَنَّ مَنْ صَامَ ثَلاَثَهَ أَیَّامٍ مِنْ رَجَبٍ کُتِبَ لَهُ عَنْ کُلِّ یَوْمٍ ثَوَابُ سَنَهٍ، وَ مَنْ صَامَ سَبْعَهَ أَیَّامٍ مِنْهُ أُغْلِقَتْ عَنْهُ أَبْوَابُ اَلنِّیرَانِ اَلسَّبْعَهُ، وَ مَنْ صَامَ ثَمَانِیَهَ أَیَّامٍ مِنْهُ فُتِحَتْ لَهُ أَبْوَابُ اَلْجِنَانِ اَلثَّمَانِیَهُ. وَ مَنْ صَامَ خَمْسَهَ عَشَرَ یَوْماً أُعْطِیَ مَسْأَلَتَهُ، وَ مَنْ صَامَ شَهْرَ رَجَبٍ کُلَّهُ خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ کَیَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ، وَ أُعْتِقَ مِنَ اَلنَّارِ، وَ دَخَلَ اَلْجَنَّهَ مَعَ اَلْمُصْطَفَیْنَ اَلْأَخْیَارِ. کتاب زاد المعاد، ج۱، ص۱۲ نویسنده :مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی مترجم و شارح :اعلمی، علاء الدین ناشر:موسسه الاعلمی للمطبوعات بیروت – لبنان(معرفی کتاب در ویکی نور)
به سند معتبر از حضرت صادق علیه السّلام منقول است که هرکه سه روز از ماه رجب را روزه بدارد، برای هرروز، ثواب روزه‌ى یک سال براى او بنویسند و هرکه هفت روز روزه بدارد، هفت در جهنّم بر روى او بسته گردد و هرکه هشت روز از آن را روزه بدارد، هشت در بهشت بر روى او گشوده شود. و هرکه پانزده روز از آن را روزه بدارد، خدا حساب او را آسان کند و هرکه جمیع ماه رجب را روزه بدارد، حق تعالى خوشنودى خود را براى او بنویسد و هرکه خوشنودى خدا را براى او بنویسند هرگز او را عذاب نکنند.
فضیلت ماه رجب براى هر کدام از ماههاى دوازده گانه قمرى احکام ویژه‌اى است که در فقه و کتاب‌هاى دعا مانند مفاتیح الجنان عنوان شده است. در این فرصت تنها به برخى از فضایل ماه رجب از زبان امام کاظم علیه السلام مى‌پردازیم: ماه رجب از ماههاى حرام است که حرمت خاص ماههاى حرام را دارد. ماه رجب از ماه‌هایى است که موالید ائمه اطهار علیهم السلام در آن قرار دارد. مانند ولادت امام باقر علیه السلام در اول ماه طبق برخى منابع، ولادت امام جواد علیه السلام در دهم ماه، ولادت امیر مؤمنان على علیه السلام در سیزدهم رجب؛ و نیز بعثت بزرگ رسول‌الله صلى الله علیه و آله و سلم در ۲۷ ماه رجب قرار دارد. امام کاظم علیه السلام مى‌فرماید «رجب» اسم نهرى از بهشت است، سفیدتر از شیر و شیرین‌تر از عسل. هر کس یک روز در ماه رجب روزه بگیرد خداى سبحان از آب آن نهر به وى مى‌آشاماند.(امام کاظم علیه السلام الگوی زندگی، ص۱۴۷ نویسنده :احمدی، حبیب‌الله)
فضیلت ماه مبارک رجب در مفاتیح الجنان
بدان که این ماه و ماه شعبان و ماه رمضان در شرافت،کامل و تمامند و روایات بسیارى در فضیلت آنها وارد شده است بلکه از رسول خدا صلى اللّه علیه و آله روایت شده است که رجب ماه بزرگ خدا است و ماهى در احترام و فضیلت به آن نمى‌رسد و در این ماه جنگ با کافران حرام است!! و رجب ماه خدا و شعبان ماه من و رمضان ماه امّت من است،کسى که یک روز از ماه رجب را روزه بدارد،مستحقّ خشنودى بزرگ خدا مى‌شود و خشم حق از او دور مى‌گردد و درى از درهاى دوزخ به رویش بسته مى‌شود.
و از حضرت موسى بن جعفر علیهما السلام روایت شده است: هرکه یک روز از ماه رجب را روزه بدارد بهشت بر او واجب مى‌شود.و نیز فرمود:رجب نام نهرى در بهشت که از شیر سپیدتر و از عسل شیرین‌تر است،هرکه یک روز از رجب را روزه بدارد به یقین از آن نهر بیاشامد.و از امام صادق علیه السّلام نقل شده است که رسول خدا صلى اللّه علیه و آله فرمود:ماه رجب ماه استغفار امّت من است پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خدا آمرزگار و مهربان است و رجب را«اصبّ»[یعنى فروریزنده‌تر]مى‌گویند، زیرا رحمت خدا در این ماه بر امّت من بسیار ریخته مى‌شود، پس بسیار بگویید، أستغفر اللّه و أسئله التّوبه ابن بابویه به سند معتبر از سالم روایت نموده که گفت: در اواخر ماه رجب که چند روزى از آن مانده بود به خدمت امام صادق علیه السّلام رفتم. چون نظر مبارک آن حضرت بر من افتاد، فرمود: آیا در این ماه روزه گرفته‌اى؟ گفتم: نه به خدا اى پسر رسول خدا. فرمود: آن‌قدر ثواب از تو فوت شده که اندازۀ آن را جز خدا کسى نمى‌داند،به یقین این ماهى است که خدا آن را بر ماههاى دیگر فضیلت داده و احترام آن را عظیم نموده و گرامى داشتن روزه‌داران این ماه را بر خود واجب کرده!!گفتم: یا ابن رسول اللّه،اگر در باقیمانده این ماه روزه بدارم آیا به بخشى از ثواب روزه‌داران آن نایل مى‌شودم؟ فرمود: اى سالم هرکه یک روز از آخر این ماه را روزه بدارد،خدا او را از سختى سکرات مرگ و از هراس پس از مرگ و از عذاب قبر ایمن مى‌کند،و هرکه دو روز آخر این ماه را روزه بدارد،به آسانى از صراط مى‌گذرد،و هرکه سه روز آخر این ماه را روزه بدارد از وحشت بزرگ روز قیامت،و از سختیها و هولهاى آن روز ایمن مى‌شود،و برات آزادى از آتش دوزخ را به او عطا مى‌کنند. در هر صورت براى روزۀ ماه رجب فضیلت بسیار وارد شده و در روایت آمده: اگر کسى قدرت بر روزۀ ماه رجب را ندارد، هر روز این تسبیحات را صد بار بخواند، تا ثواب روزۀ ماه رجب را دریابد: منزّه است خداى بزرگ، منزّه است آنکه تسبیح جز براى او سزاوار نیست، منزّه است خداى عزیزتر و گرامى‌تر، منزّه است آنکه لباس عزّت در پوشید که تنها او براى آن جامه شایسته است. کلیات مفاتیح الجنان، ج۲، ص۲۲۱ نویسنده: قمی، عباس مترجم :انصاریان، حسین ناشر: دار العرفان محل نشر: قم – ایران سال نشر :۱۳۸۸ ش (معرفی کتاب در ویکی نور)
آخرین دیدگاه‌ها