در مکتب اسلام، سیستم مدیریت زمان و تقویم سالیانه، بهعنوان یکی از مهمترین و محوریترین مؤلفههای سبک زندگی دینی، بر دوازده ستون «ماههای قمری» استوار است. خداوند متعال در قرآن کریم میفرماید: إِنَّ عِدَّهَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللهِ اثْنا عَشَرَ شَهْراً فی کتابِ اللهِ یوْمَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ مِنْها أَرْبَعَهٌ حُرُمٌ ذلِک الدِّینُ الْقَیمُ. همانا تعداد ماهها نزد خداوند، در کتاب علم الهی، از روزى که آسمانها و زمین را آفریده است، دوازده ماه است که از این [دوازده ماه]، چهار ماه، [ماهِ] حرام است؛ این است آیین استوار. در یکی دیگر از آیات قرآن کریم نیز میخوانیم: هُوَ الَّذی جَعَلَ الشَّمْسَ ضِیاءً وَ الْقَمَرَ نُوراً وَ قَدَّرَهُ مَنازِلَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنینَ وَ الْحِسابَ ما خَلَقَ اللَّهُ ذلِک إِلاَّ بِالْحَقِّ یفَصِّلُ الْآیاتِ لِقَوْمٍ یعْلَمُون. اوست کسى که خورشید را روشنایى بخشیده و ماه را تابان نمود و براى آن، منزلهایى معین کرد تا شمارۀ سالها و حساب را بدانید. خداوند اینها را جز به حق نیافریده است؛ نشانهها[ى خود] را براى گروهى که مىدانند، به روشنى بیان مىکند؛ همچنین در جای دیگری از این کتاب آسمانی، آمده است که: یسْئَلُونَک عَنِ الْأَهِلَّهِ قُلْ هِی مَواقیتُ لِلنَّاسِ وَ الْحَج، دربارۀ [حکمت] هلالهاى ماه از تو مىپرسند؛ بگو: «آنها گاهشمارى براى مردم و حجّاند.»
پیامبر عظیم الشأن اسلام، حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله نیز در یکی از خطبههای خود، با اشاره به این آموزۀ راهبردی، بر تداوم این مبنا و لزوم توجه به آن، تأکید ورزیده و میفرمایند: ألا و إن الزمان قد استدار کهیئته یوم خلق الله السماوات و الأرض السنه اثنا عشر شهرا منها أربعه حرم ثلاثه متوالیات ذو القعده و ذو الحجه و محرم و رجب مضر بین جمادى و شعبان. آگاه باشید که زمان و کیفیت سنجش آن، بر همان اساس وضعشده در وقت خلقت آسمانها و زمین، استوار است؛ یعنی هر سال، از دوازده ماه تشکیل شده است که چهار ماه از آنها، ماه حرام است: ذوالقعده، ذوالحجه، محرم و رجب.
همچنین باید توجه داشت که جریان «فرهنگ اصیل اسلامی» در گسترۀ زندگی، ارتباط تنگاتنگی با رسمیت و شیوع «تقویم هجری قمری» داشته و از این منظر، میتوان تبیین و ترویج «سالنامههای مبتنی بر آموزههای دینی» را یکی از اولویتهای نهادهای فرهنگی دانست. بر همین اساس، «مؤسسۀ مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام»، توانسته است با تولید و نشر مجموعۀ «ماه نو»، قدمی هر چند کوچک در این مسیر نورانی و پر خیر و برکت بردارد. مجموعهای که میکوشد تا در قالبی جذاب و در خلال دوازده شماره، مخاطبان خود را با گزیدهای از معارف دینی، خصوصا مناسبتها و اعمال مبتنی بر ماههای قمری، آشنا سازد، ان شاء الله. عناوین مطالب موجود در این مجموعه، عبارتند از:
- نور ماه، شامل: آیهای از قرآن و حدیثی از معصومان علیهمالسلام، همراه با ترجمه
- پیام ماه، شامل: جملهای از جملات حکمتآمیز مقام معظم رهبری مدّ ظلّه العالی
- تاریخ ماه، شامل: مهمترین مناسبتهای دینی و فرهنگی موجود در هر ماه
- آیین ماه، شامل: مهمترین اعمال، آداب و مناسک دینی هر ماه
- خورشید ماه، شامل: گزیدهای از زندگانی یکی از معصومان علیهمالسلام
- جلوۀ ماه، شامل: معرفینامۀ یکی از بزرگان دینی و فرهنگی
- منبر ماه، شامل: چکیدهای از عقائد اسلامی، احکام فقهی و اخلاق دینی
- گناه ماه، شامل: تبیینی از یک گناه و نحوۀ مقابله با آن
- گمراه ماه، شامل: معرفینامۀ یکی از فرقهها و گروههای فعال در حوزۀ عقائد و معنویات باطل
- حکایت ماه، شامل: ماجرایی کوتاه، آموزنده و جذاب
- نغمۀ ماه، شامل: شعری زیبا در وصف بزرگان دین
- گزارش ماه، شامل: گوشهای از پیشرفتها و موفقیتهای ایران اسلامی در حوزههای مختلف
- هشدار ماه، شامل: نکاتی در ارتباط با مسئلۀ مهم جمعیت و نیروی انسانی
- کتاب ماه، شامل: معرفینامۀ آثار دینی، علمی و فرهنگی مفید
- همراه ماه، شامل: نکاتی در ارتباط با وجود نازنین حضرت ولی عصر ارواحنا فداه
کتاب ماه نو (۱۲ جلدی) توسط معاونت تحقیق موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام، به سفارش: کتابخانه تخصصی امام صادق علیه السلام در دوازده جلد زیبا تهیه شده و ناشرآن نیز مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام مشهد مقدس سال ۱۳۹۳ می باشد.
آخرین دیدگاهها