Archive for: خرداد ۱۳۹۹

ملاصدرای شیرازی

صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام شیرازی، ملقب به صدرالمتألهین یا ملا صدرا متأله و فیلسوف در نهم جمادی‌الاولی ۹۷۹ق، در شیراز، دیده به جهان گشود. از پدرى صالح به نام ابراهیم بن یحیى قوامى متولد شده است و گفته‌‏اند: ابراهیم، از وزیران دولت فارس به مرکزیت شیراز و از خاندان محترم قوامى بود و صاحب فرزند پسر نمى‌‏شد، لذا نذر کرد درصورتى‌که خداى متعال به او پسرى صالح و موحد ببخشد، به فقیران و اهل علم، بسیار کمک کند. آرزوى وى در وجود محمد، تحقق یافت. این فرزند، در دامن پدر، با عزت و کرامت آموزش دید و پدر، او را به فراگیرى دانش تشویق نمود.

وقتى پدر وفات یافت، محمد براى تکمیل تحصیلات خود به اصفهان که مرکز دانش و دولت در عهد صفویه بود، مهاجرت کرد. از بررسى زندگى وی، مشخص مى‌‏شود که هنگام هجرت به اصفهان، از مقام علمى و عملى ممتازى برخوردار بوده است، زیرا در ابتداى ورود به حوزه اصفهان، در درس شیخ بهاءالدین عاملى شرکت نمود؛ درحالى‌که هرکسى، شایستگى حاضر شدن در درس شیخ بهائى، شیخ‌الاسلام آن زمان را نداشت. صدرالمتألهین، چنان شیفته آموختن بود که همه اموالى را که پدرش بر جاى گذاشته بود، در راه تحصیل دانش صرف کرد. او به مکتب فلسفى-عرفانى که در آن زمان پیروان زیادى داشت، روى آورد. این مکتب، چنان اشتیاقى را در او برانگیخت که راه را بر دیگر گرایش‌هاى او بست و از او عارف و فیلسوف و متألهى یگانه و بى‏‌نظیر یا کم‏‌نظیر پدید آورد. او خود به این عشق و اشتیاق، در مقدمه «اسفار»، اشاره کرده و گفته است: براى درک فلسفه الهى، در جوانى تلاش بسیارى کردم. عشق او به فلسفه و گرایش به آن، موجب جلب توجه او به درس فیلسوف عصر خود، محمدباقر میرداماد، متوفاى ۱۰۴۰ق، شد. صدرالمتألهین، در بسیارى از نوشته‌‏هایش، از او به بزرگى یاد نموده و از جمله در شرح حدیث اول اصول کافى، آورده است: «سید و سند و استاد و تکیه‏‌گاه من در معالم دین و علوم الهى و معارف حقیقى و اصول یقینى…».
صدر المتألهین که با دو شاه‌بال علم و عمل، از خویش تا خدا پر کشیده بود، برای تجدید پیمان و برای اینکه آنچه را با ریاضت‌های فکری و عملی دریافته بود، با زبان حال و قال واگویه کند و همه را با حرکاتی نمادین بر گرد خانه دوست و درنگ کردن در کوی او و پیوسته دویدن به‌سوی او و خود را ندیدن و تنها او را دیدن و او را خواندن و از مشعر و عرفات او جرعه جرعه شعور و معرفت نوشیدن و خواسته‌های خویش را در برابر او قربان کردن، به خود یادآوری نماید، بارها با پای پیاده به زیارت بیت‌الله شتافت، ولی در آغاز یا پایان هفتمین سفر، در سال ۱۰۵۰ق، در سن ۷۰ سالگی، در شهر بصره، رنجور گشت و به شوق طوف در فضای عالم قدس، تخته‌بند تن را فکند و غبار بدن را از چهره جان زدود و پاک و آزاد به دیار همیشه‌پایدار یار شتافت. برای مطالعه کتابها می توانید بر روی عنوان کتاب کلیک کنید:

الرسائل – نویسنده

العرشیه – نویسنده

ایقاظ النائمین – نویسنده

مفاتیح الغیب– نویسنده

المعاد (۶ جلدی) – نویسنده

الفلسفه (۳ جلدی) – نویسنده

دستورات طبی – نویسنده

رساله فی الحدوث – نویسنده

التنقیح فی المنطق – نویسنده

مثنوی ملا صدرا – نویسنده

کسر أصنام الجاهلیه – نویسنده

رساله الأصول الثلاثه  – نویسنده

العلم الإلهی (۲جلدی) – نویسنده

شرح اصول الکافی (۴ جلدی) – نویسنده

المبدا و المعاد (صدرالمتالهین) – نویسنده

ترجمه و تفسیر الشواهد الربوبیه – نویسنده

اسرار الآیات ( تحقیق خواجوی ) – نویسنده

الواردات القلبیه فی معرفه الربوبیه – نویسنده

التعلیقات علی شرح حکمه الإشراق – نویسنده

الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه – نویسنده

تفسیر القرآن الکریم صدرا (۷جلدی) – نویسنده

المظاهر الالهیه (با ترجمه و تعلیقات) – نویسنده

التعلیقات لصدر المتالهین علی الشفاء – نویسنده

الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه – نویسنده

مجموعه الرسائل ملا صدرای شیرازی – نویسنده

شرح الهدایه الاثیریه [لأثیرالدین الأبهری] – شارح

تعلیقات علی الحکمه المتعالیه (۲ جلدی) – نویسنده

الـجوهر النضید فی شرح منطق التجرید – نویسنده

شرح الهدایه الاثیریه [لأثیرالدین الأبهری]– شارح

المظاهر الإلهیه فی أسرار العلوم الکمالیه – نویسنده

الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه (۲جلدی) – نویسنده

الحکمه المتعالیه فی الأسفار العقلیه الأربعه (۹ جلدی) – نویسنده

مقدمه بر المشاعر صدرالمتألهین شیرازی (ملاصدرا) – نویسنده

شرح و تعلیقه صدر المتالهین بر الهیات شفا (۲ جلدی) – نویسنده

تحریر الاسفار للمولی صدر الدین الشیرازی (۳ جلدی) – نویسنده

عرفان و عارف نمایان ترجمه کتاب کسر اصنام الجاهلیه – نویسنده

منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه – نویسنده

شرح بر زاد المسافر صدر الدین محمد بن ابراهیم شیرازی – نویسنده

سه رساله فلسفی: متشابهات القرآن – المسائل القدسیه – اجوبه المسائلدریک جلد – نویسنده

ترجمه و شرح بخش نخست مبدا و معاد صدر المتالهین شیرازی ( المبدا و المعاد ) – نویسنده

آگاهی و گواهی : ترجمه و شرح انتقادی رساله تصور و تصدیق صدر المتالهین شیرازی – نویسنده

کتابخانه فلسطین

به مناسبت فرارسیدن روز جهانی قدس، وب‌سایت کتابخانه دیجیتال نور وابسته به مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، جهت پاسداشت این روز مهم کتابخانه تخصصی فلسطین را با ۶۴ عنوان کتاب منتشر شد.
در کتابخانه تخصصی فلسطین برای کاربران گرامی امکانِ مطالعه و پژوهش در مباحثی همچون: ویژگی‌های جغرافیایی، تاریخ کهن و نوین فلسطین، اهمّیت و جایگاه فلسطین در جهان اسلام ، بازشناسى زمینه‌هاى فکرى شکل‌گیرى صهیونیسم، پیوند صهیونیزم با هدف‌هاى استعمارگران، مراحل شکل‌گیرى صهیونیست و اقدام‌هاى گوناگون براى پیدایش و تداوم حیات سیاسى آن، ساختار سیاسى، فرهنگى، نظامى و اقتصادى اسرائیل و فلسطین و دیگر موضوعات مرتبط با فلسطین اشغالی فراهم شده است.
از جمله کتب ارائه شده در کتابخانه تخصصی فلسطین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

آثار الغزو الإسرائیلی للبنانأسطوره الوطن الیهودیأسلامیه الصراع بین القدس و فلسطینإسلامیه الصراع حول القدس و فلسطینإقتراح دوله فلسطین و ما دار حوله من مناقشاتاحمد مریود قائد ثوره الجولان و جنوب لبنان و شرق الأردنارض جلعاد و رحلات فی لبنان و سوریا و الاردن و فلسطین (۱۸۸۰م)استرداد بیت المقدس فی عصر صلاح الدینالإنتفاضه الثوریه فی فلسطینالامبراطوریه الإسلامیه و الأماکن المقدسهالتاریخ یشهد بعصمه القرآن العظیمالرحاله الأوربیون فی مملکه بیت المقدس الصلیبیه ۱۰۹۹ – ۱۱۸۷ میلادیهالسلطان عبدالحمید الثانی و فلسطین السلطان الذی خسر عرشه من أجل الفلسطینالصلیبیون فی فلسطین (جبیل – لبنان)الطریق إلى بیت المقدس ” القضیه الفلسطینیه” (۳ جلدی)القدسالقدسالقدس العثمانیه فی المذکرات الجوهریه (۲ جلدی)القدس بین الیهودیه و الإسلامالقدس فی الشعر العربی الحدیث فی سوریه و لبنان و فلسطین «۱۹۴۸-۲۰۰۰میلادی»القدس فی الضمیرالـقدس قضیه کل مسلمالقدس معضله السلامالقدس و الحال الفلسطینی و قراءات فی الأمن القومی العربیالقدس و الخلیل فی الرحلات المغربیهالمدارس فی بیت المقدس فی العصرین الأیوبی و المملوکی دورها فی الحرکه الفکریه (۲ جلدی)المرجعیه الشیعیه و القضیه الفلسطینیهالیهودیهانقلاب اسلامی و امام خمینی؛ مساله فلسطین و طرح صهیونیسم؛ حاکمیت علما یا روشنفکرانباعث النفوس إلی زیاره القدس المحروسبلای صهیونیسمبیت المقدس إسلامیهتاریخ الحمله إلى القدستاریخ سوریه و لبنان و فلسطینتاریخ الشیعه فی لبنان (۲ جلدی)تاریخ القدس المعروف بتاریخ أورشلیمتاریخ اورشلیم (بیت المقدس)جامع التواریخ (تاریخ بنی اسراییل)حروب القدس فی التاریخ الإسلامی و العربیحرکت اسلامی در فلسطینحرکت اسلامی فلسطین از آغاز تا انتفاضهحمدانیان، اولین مدافعان قدسدختری از فلسطینرحلتی إلی البیت المقدسسقوط اسرائیلشیعیان لبنانصبح فلسطینصلاح الدین و سقوط مملکه القدسعلائم بحران در اقتصاد رژیم صهیونیستیفضائل بیت المقدسفلسطین فی العصور القدیمه الأراضی المقدسهفلسطینفلسطین و صهیونیزمفلسطین و صهیونیسمفلسطینیونگفتمان صهیونیستیلبنان فی عهد الأمراء الشهابیین (۳ جلدی)لواء القدس الشریف (۳ جلدی)مسئله فلسطینموسوعه بیت المقدس و المسجد الأقصی (۲ جلدی)موسوعه رحلات العرب و المسلمین الی فلسطین (۸ جلدی)ندایی از سرزمین بیت المقدس و نگاهی بشهر بیت المقدسهمراه با مهدی علیه السلام از مکه تا قدسیومیات الحرب الإسرائیلیه علی لبنان ۲۰۰۶ :النصر المخضب

محمدباقر مجلسی

روز بیست و هفتم ماه رمضان سنۀ ۱۱۱۱، وفات یافت مُروّج مذهب جعفرى، فخرُ الشیعه ومُحیی الشریعه العالم الربّانی مولانا محمّد باقر بن محمّد تقی الإصفهانى المُشتَهَر بِالمَجلسی المطلق أو بِالمَجلسی الثانی. آثار و تألیفات او اشهر از آن است که ذکر شود. شیخ ما محدّث نورى رساله‌اى در حال این بزرگوار نوشته موسوم به الفیض القدسى ، مدت عمرش هفتاد و سه سال بوده و تاریخ ولادتش: «جامع کتاب بحار الأنوار» و در تاریخ وفاتش نظم و نثر به مناسبت بسیار گفته شده لیکن هیچ کدام مثل این بیت نیست:

ماه رمضان چو بیست و هفتمش کم شد ……………………. تــاریـــخ وفـــات بـاقـــرِ اعـلـم شـد

مضمون این شعر متضمّن است روز و ماه و سال وفات را بدون ارتکاب ضرورت و اطناب، و قبر شریفش الآن ملجأ خلایق است در جامعِ عتیقِ اصفهان و از مشهورات است استجابت دعا در آن بقعۀ مبارکه و در آن بقعۀ جماعتى از صلحا نیز مدفونند که جاى ذکرش نیست. (به نقل از کتاب وقایع الأیام (فیض العلام فی عمل الشهور و وقایع الأیام)، ص۸۹ ، نویسنده: شیخ عباس قمی، مصحح: محسن صادقی، و عباسعلی مردی، ناشر: نور مطاف، قم)

سنۀ هزار و صد و یازده ملا محمّد باقر مجلسى رحمه اللّه در بیست و هفتم ماه رمضان برحمت خدا رفت، و بعد از یک سال و نیم از فوت او شیخ الاسلامى به شیخ محمّد جعفر قاضى تفویض شد.(منبع کتاب وقایع السنین و الاعوام، یا گزارشهای سالیانه از ابتدای خلقت تا سال ۱۱۹۵هجری، نویسنده: عبدالحسین حسینی خاتون آبادی، مصحح: محمدباقر بهبودی، مقدمه‌نویس: ابوالحسن شعرانی، و مقدمه: شهاب‌الدینمرعشی نجفی، ناشر: کتابفروشی اسلامیه، تهران ۱۳۵۲ش)

محمدباقر بن محمدتقى بن مقصودعلى مجلسى (۱۰۳۸- ۱۱۱۱ق)، مشهور به علامه مجلسى و مجلسى ثانى، فقیه، محدث، متکلم و شاعر متخلص به مشتاق، شیخ‌الاسلام اصفهان و از دانشمندان بزرگ اواخر حکومت صفوی است.

ولادت او بنابر آنچه در مقدمه کتاب بحارالانوار از مرآهالاحوال نقل شده است، سال ۱۰۳۸ هق در شهر اصفهان بوده است. ولی مرحوم نوری ولادت او را در ۲۷ رمضان المبارک سال ۱۰۳۷ ه.ق دانسته است. او در آخرین سال سلطنت شاه عباس و در عصر مرجعیت میرداماد در اصفهان به دنیا آمد. او دوره چهار تن از سلاطین صفوی: شاه صفی، شاه عباس دوم، شاه سلیمان و شاه سلطان حسین را درک کرد. پدر او مولی محمدتقی (مجلسی بزرگ) یکی از مفاخر و بزرگان و اعلام شیعه بود، که در زمینه‌های مختلف علوم سر آمد بود.

محمدباقردر چهار سالگی به درس و بحث روی آورد و در چهارده سالگی از ملاصدرا اجازه روایت دریافت کرد. گذشته از این در مکتب دانشمندانی چون شیخ حر عاملی، ملامحسن استر آبادی، ملامحسن فیض کاشانی، ملاصالح مازندرانی تلمّذ کرده است، طوریکه گفته‌اند شمار اساتید وی به بیست و یک استاد می‌رسد. علامه مجلسی در اندک زمانی بر دانش‌های صرف و نحو، معانی و بیان، لغت و ریاضی، تاریخ و فلسفه، حدیث و رجال، درایه و اصول، فقه و کلام مسلط شد و پس از فوت پدر به زعامت مسجد و مدرسه جامع اصفهان پرداخت. در درس او بیش از هزار طلبه حاضر می‌شدند. در مکتب این علامه عصر صفوی شخصیت‌های بزرگی از دانشمندان دانش آموخته‌اند که می‌توان از مولی ابراهیم جیلانی، ملامحمدباقرلاهیجی، ملا حسین تفرشی، عبدالحسین مازندرانی، سید عزیز الله جزایری، ملامحمدکاظم شوشتری و سید نعمت‌الله جزایری نام برد. سید مصلح‌الدین مهدوی در کتاب زندگینامه علامه مجلسی به نام ۱۸۱ نفر از شاگردان وی اشاره کرده است. علامه علاوه بر علم و دانش در عرصه سیاست نیز فعال بود و پس از فوت مرحوم ملا محمدباقرسبزواری در سال ۱۰۹۰ به منصب شیخ‌الاسلامی دست یافت. او با احراز این منصب، قدرت مهمی به هم زد و از آن فرصت حداکثر استفاده را نمود و تا سرحد امکان در رونق و رواج علم و حدیث شیعه، و حمایت از اهل علم و مردم بی پناه و امر به معروف و نهی از منکر و محدودیت بیگانگان اسلام و مبارزه با ظلم و رورگویی که پیش از وی کسی قدرت جلوگیری آن را نداشت کوشید.

آثار علمی مکتوب ایشان که به زبان فارسی و عربی می باشد به شرح زیر است:

  1. کتاب بزرگ و دائرهالمعارف «بحار الأنوار» در بیست و پنج جلد قدیم؛ در قطع رحلی بزرگ؛ برابر با صد و ده جلد چاپ جدید، در قطع وزیری)؛
  2. کتاب «مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرّسول» در دوازده جلد، شرح کتاب «کافى» ثقهالاسلام کلینى است؛
  3. ملاذ الاخیار، شرح تهذیب الاخبار شیخ طوسی، از اول تا کتاب صوم (روزه) و از کتاب طلاق تا آخر آن در ۱۶ جلد؛
  4. شرح اربعین (چهل حدیث)؛
  5. الفوائد الطریفه در شرح صحیفه سجادیه(ع)، تا آخر دعاى چهارم؛
  6. الوجیزه در رجال؛
  7. رساله اعتقادات؛
  8. رساله در شکوک (شکیّات نماز)؛
  9. رساله در اذان، که شیخ یوسف بحرانی در لؤلؤه البحرین از آن نام برده است؛
  10. رساله در بعضى از دعاهائى که از صحیفه کامله سجادیه افتاده است؛
  11. حواشى متفرّقه بر کتب اربعه: کافى، تهذیب، من لا یحضره الفقیه و استبصار؛
  12. المسائل الهندیه، مسائلى است که برادرش ملا عبداللّه از هند از وى پرسیده بود؛
  13. رساله در اوزان (و مقادیر)، که نخستین تألیف اوست.
  14. حیات القلوب (در زندگانی پیامبران ع)، سه جلد؛
  15. حلیه المتّقین (در آداب و سنن)؛
  16. عین الحیات (در اخلاق و عقاید)؛
  17. مشکاه الأنوار، که خلاصۀ عین الحیاه است؛
  18. تحفه الزّائر (در زیارت و آداب آن)؛
  19. حقّ الیقین (در اعتقادات) که آخرین تصنیف او بوده است؛
  20. جلاء العیون (در شرح احوال معصومین ع)؛
  21. ربیع الاسابیع (در اعمال و ادعیۀ هفتگی)؛
  22. مقباس المصابیح (در تعقیبات نماز)؛
  23. رساله اختیارات (در متفرّقات اعمال و جغرافیا و… که در متن تحریف نشدۀ آن، نجوم گالیله و کوپرنیک را پذیرفته است؛ ولی آنچه امروزه چاپ و منتشر شده، “اختیارات” تحریف شده است که کلّی خرافه نیز داخل آن کرده‌اند)؛
  24. رساله (حقوقی حدود و قصاص و) دیات؛
  25. رساله در اوقات (نماز، و روش تشخیص آنها)؛
  26. رساله در رجعت (= زنده شدن نیکان بسیار نیک و بدان بسیار بد، پس از ظهور امام زمان عج و زنده شدن امامان دیگر پس از آن حضرت)؛
  27. رساله در شکوک (= شکیّات نماز)؛
  28. رساله در خصوص مال ناصبى؛
  29. رساله در آداب ماههاى رومى؛
  30. رساله در نماز شب؛
  31. رساله در فرق بین صفات ذاتى و فعلى (متعلق به فعل و خارج) خداوند؛
  32. رساله بهشت و دوزخ؛
  33. رساله در مناسک حج؛
  34. رساله در کفارات؛
  35. رساله در زکات؛
  36. رساله در آداب نماز؛
  37. ترجمه توحید مفضّل؛
  38. رساله در بداء (= نسخ شدن حکم یا قضائی به امر خدا و جانشین شدن حکم یا قضای دیگر بجای آن)؛
  39. رساله در نکاح؛
  40. شرح دعاى جوشن کبیر؛
  41. رساله مختصرى در تعقیب نماز؛
  42. ترجمه فرمان (عهدنامه) امیرالمؤمنین علیه السّلام به مالک اشتر؛
  43. رساله السّابقون السّابقون؛
  44. مفاتیح الغیب، در استخاره؛
  45. ترجمه «فرحه الغرىّ» اثر سید عبدالکریم ابن طاوس؛
  46. ترجمه حدیث رجاء بن ابى ضحّاک که در راه خراسان نوشته در مورد اعمال و رفتار نیکوی امام رضا(ع)؛
  47. رساله در جبر و تفویض؛
  48. رساله صواعق الیهود، در جزیه (= مالیّات اسلامی از کافران اهل ذمّه) و احکام دیه؛
  49. رساله در سهام (ارث)؛
  50. مناجات نامه؛
  51. رساله در زیارت اهل قبور؛
  52. ترجمه توحید امام رضا علیه السّلام؛
  53. ترجمه دعاى مباهله؛
  54. ترجمه حدیث عبداللّه بن جندب؛
  55. ترجمه زیارت جامعه (کبیره)؛
  56. ترجمه دعاى کمیل؛
  57. ترجمه دعای جوشن صغیر؛
  58. ترجمه دعاى سمات؛
  59. ترجمه قصیده دعبل خزاعى؛
  60. مشکاه الانوار، در آداب قرائت قرآن و دعا و شروط آن؛ انشائاتى که بعد از مراجعت از نجف، بواسطه شوقى که بآن سرزمین مقدّس داشت، نوشته است؛
  61. ترجمه حدیث: «سته اشیاء لیس للعباد فیها صنعٌ: المعرفه و الجهل و الرّضا و الغضب و النوم و الیقظه»
  62. ترجمه نماز؛
  63. جوابهاى مسائل متفرقه؛
  64. کتاب اختیارات؛
  65. تذکره الائمّه (که بشدّت تحریف شده است)؛
  66. کتاب صراط النجاه، شرح گناهان کبیره و صغیره؛
  67. تعبیر خواب؛
  68. رساله جنت و نار؛

علّامه مجلسى بعد از یک عمر گرانبها و تعلیم و تربیت صدها شاگرد دانشمند، و تألیف و تصنیف و ترجمه ده‏‌ها کتاب سودمند و مؤثّر دینى بعربى و فارسى، و آن همه آثار خیرى که از خود بیادگار گذارد، مطابق نقل «روضات الجنّات»… در شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان سال ۱۱۱۰ هجرى، اوائل سلطنت شاه سلطان حسین صفوى در سنّ هفتاد و سه سالگى چشم از این جهان فانى فرو بست و روح پر فتوحش بآشیان جنان پرواز نمود، و در مسجد جامع اصفهان پهلوى پدر علّامه‏‌اش ملّا محمدتقى مجلسى مدفون گردید. آرامگاه مجلسى از زمان درگذشتش تا کنون همواره مزار مجاورین و مسافرین از زن و مرد مسلمان بوده است.

برای مطالعه کتابهای مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی در پایگاه کتابخانه دیجیتال می توانید بر روی عنوان مورد نظر کلیلک کنید:

آقاجمال خوانساری

روزبیست و ششم ماه رمضان، سنۀ ۱۱۲۵، وفات کرد محقّقِ مدقّق آقا جمال الدین بن المحقّق آقا حسین خوانسارى، صاحبِ مؤلَّفاتِ رائقه که از جمله حاشیه بر شرح لمعه است که در نهایت تحقیق و إتقان نوشته. مزار شریفش در تخت فولاد است در نزد قبّۀ مرحوم والدش که شاه سلیمان صفوى بنا کرده -‎ رحمهم الله تعالى.(منبع : کتاب وقایع الأیام (فیض العلام فی عمل الشهور و وقایع الأیام)، ص۸۹ ، نویسنده: شیخ عباس قمی، مصحح: محسن صادقی، و عباسعلی مردی، ناشر: نور مطاف، قم)

در ماه مبارک رمضان سال ۱۱۲۲ فوت فاضل عالم تقی نقی عامل آقا جمال خلف مرحوم مبرور آقا حسین خوانسارى بعد از آنکه شاه در ماه رجب یا در اواخر ماه شعبان از آنجا مراجعت کرد.(منبع کتاب وقایع السنین و الاعوام، یا گزارشهای سالیانه از ابتدای خلقت تا سال ۱۱۹۵هجری، نویسنده: عبدالحسین حسینی خاتون آبادی، مصحح: محمدباقر بهبودی، مقدمه‌نویس: ابوالحسن شعرانی، و مقدمه: شهاب‌الدین مرعشی نجفی، ناشر: کتابفروشی اسلامیه، تهران ۱۳۵۲ش)

محمد بن حسین آقاجمال خوانساری (وفات ۱۱۲۵ق)، از علمای طراز اول و مدرسان برجسته قرن دوازدهم در اصفهان و عهده‌دار ریاست حوزه تدریس آن سامان بود. از شاگردان مجلسی اول، افرادی چون آقامحمد اکمل اصفهانی و ملا رفیع مشهدی از شاگردان وی بودند.
«آقاجمال خوانساری، جمال‌الدین محمد بن حسین بن محمد»، در حوزه علمیه اصفهان نزد پدرش، آقاحسین محقق خوانساری، دایی‌اش، ملا محمدباقر محقق سبزواری نویسنده «ذخیره» و ملا محمدتقی مجلسی درس خواند و سپس در همان حوزه به تدریس معقول و منقول پرداخت.
وی محدث، اصولی، حکیم، متکلم و فقیه امامی بوده است. در مقام روایی او گفته شده که از ملا محمدتقی مجلسی اجازه نقل حدیث داشته است. اردبیلی او را رفیع‌الشأن و از راویان فقه خوانده است. شیخ یوسف بحرانی صاحب «الحدائق» او را از مشایخ خود در نقل حدیث برشمرده است. آقاجمال عالمی نکته‌سنج بود و طبعی ظریف داشت و بسیار پرکار بود؛ وی در تاریخ ۱۱۲۵ق/۱۷۱۳م، دیده از جهان فروبست. مامقانی درگذشت او را در سال ۱۱۲۱ق می‌داند . او را در آرامگاه پدرش، که به‌وسیله شاه سلیمان صفوی در تخته فولاد اصفهان ساخته شده بود، به خاک سپردند. برای مطالعه کتابهای ایشان بر روی عنوان های زیر کلیک نمایید:

از آثار ایشان می توان به این موارد اشاره کرد :

  1. اصول الدّین
  2. اعتقادات
  3. تاج التّراجم یا موائدالرّحمن
  4. ترجمه الفصول المختاره من العیون و المحاسن
  5. ترجمه مفتاح الفلاح
  6. حاشیه بر حاشیه شرح جدید تجرید
  7. حاشیه بر شرح لمعه
  8. حاشیه علی شرح المختصر
  9. حاشیه علی الشفاء
  10. ترجمه شرح غررالحکم
  11. رساله در جبر و اختیار
  12. رساله فی صلوهالجمعه
  13. رساله فی الطینه
  14. رساله فی کراهه العادات و انها باعتبار وصفها لا بذاتها
  15. رساله در نیت
  16. منشآت.

مرتبط یاب آیات

همواره دسترسی آسان به آیات، ترجمه یا تفسیر آیات مرتبط با موضوع مورد پژوهش، راهکار مفیدی برای علاقه‌مندان به مباحث قرآنی است چرا که کشف ارتباط بین آیات قرآن، به درک دقیق‌تر آیات و شناخت بعضی مفاهیم مجهول، کمک شایانی می‌کند. به همین دلیل است که بسیاری از محققان قرآنی دوست دارند آیه یا آیات مرتبط با موضوع مورد نظر خویش را بیابند و پژوهش خود را به نتیجه‌ای مطلوب برسانند.
بر همین اساس، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در ماه نزول قرآن و همسو با نیاز پژوهشگران قرآنی با بهره‌گیری از دانش هوش مصنوعی، سرویس کشف آیات مرتبط را در پایگاه جامع قرآنی راه‌اندازی کرد و در اختیار قرآن‌پژوهان گرامی قرار داد.
در قابلیت آیات مرتبط که به همت پژوهشگران علوم قرآن و تفسیر، مهندسان بخش وب و پردازش هوشمند نور راه‌‌اندازی شده، کاربر می‌تواند با انتخاب آیه مدنظر خود، تمامی آیاتی که از نظر مفهومی یا لفظی مشابهت دارند را ملاحظه کرده و از آن طریق با دست پیدا کردن به تفاسیر و ترجمه آیات مرتبط، مجهولات خود را برطرف کند و به غنای پژوهش خود بیفزاید.

همچنین در این سرویس ارزشمند، قرآن‌پژوهان می‌توانند با تنظیم میزان شباهتِ دیگر آیات با آیه مدنظر، دامنه آیات مرتبط را وسیع یا محدود کنند. به علاوه، قابلیت تفکیک آیات مرتبط بر اساس نوع ارتباط، سوره و محل نزول نیز امکان دیگری است که در سرویس آیات مرتبط در اختیار کاربر قرار گرفته است.

گفتنی است، وب‌گاه جامع قرآنی، یکی از بزرگترین پایگاه‌های قرآن‌پژوهی در سطح وب است که متن قرآن مجید با فهرست‌های گوناگون، ترجمه قرآن به اکثر زبان های خارجی، تفاسیر قرآن به زبان فارسی و عربی، اعراب قرآن شامل تجزیه صرفی، ترکیب نحوی و تحلیل بلاغی، اعلام قرآن، سوره‌نامه و تلاوت قرآن توسط قاریان مشهور جهان اسلام و … را در کنار قابلیت‌های پژوهشی و کاربردیِ به‌روز، ارائه کرده است.
 

جهت مشاهده سرویس آیات مرتبط و استفاده از پایگاه جامع قرآنی، اینجا کلیک کنید.

جامع الاحادیث همراه

با تلاش مهندسان و پژوهشگران مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی و با توجه به احساس نیاز و درخواست مکرر کاربران نور، نرم‌افزار جامع الاحادیث همراه مبتنی بر سیستم عامل اندروید تولید شد و به‌صورت رایگان در اختیار حدیث‌پژوهان و عموم علاقه‌مندان قرار گرفت.
نرم‌افزار جامع الاحادیث همراه، نسخه موبایلی پایگاه اینترنتی جامع الاحادیث است که برای استفاده در تلفن‌های همراه با سیستم عامل اندروید تهیه شده و به صورت آنلاین و هوشمند از آن پایگاه سرویس می‌گیرد.
این نرم‌افزار علاوه بر عرضۀ مجموعه روایات موجود در ۱۹۹ عنوان از مصادر حدیثی شیعه شامل حدود ۴۰۰ هزار روایت و ترجمه‌ها و شروح نگاشته شده بر آنها، احادیث مرتبط و اطلاعات مفید و کاربردی مربوط به اسناد روایات را در اختیار کاربر قرار می‌دهد.
همچنین امکانات متنوع پژوهشی از قبیل جستجوی مناسب، انتخاب و دسته‌بندی احادیث دلخواه، ایجاد قفسه کتاب، درج نمایه بر احادیث و قابلیت‌های پژوهشی و کاربردی دیگری نیز برای حدیث‌پژوهان گرامی فراهم آمده است.
لازم به ذکر است، کاربران جامع الاحادیثِ همراه پس از قطع ارتباط با شبکه، همچنان می‌توانند به صورت آفلاین از اطلاعات ذخیره شده در نرم‌افزار خود استفاده نمایند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت رایگان نرم‌افزار جامع الاحادیث همراه، اینجا کلیک کنید.

فلسطین و بیت المقدس

عربیّت و اسلامیّت، دو ویژگى ممتاز فلسطین در گذشته و حال است؛ البته این سخن به‌معناى آن نیست که مسیحیان و یهودیان، هیچ‌گاه در فلسطین ساکن نبوده‌اند و یا تعلق خاطرى به بیت‌المقدس ندارند، بلکه مراد این است که فلسطین در بخش اعظم تاریخ، عرب و مسلمان بوده است. از این رو، اعراب ِ مسلمان ِ فلسطینى، تقدّم و حقّى ویژه در تملک و سکونت در آن دارند. وانگهى، حُکّام و فرمانروایان فلسطین، از قرن هفتم هجرى به بعد، همواره مُسلمان بوده‌اند و این حقیقت، فلسطینى بودن فلسطین را تأکید و تأیید مى‌کند. در عوض، نادیده گرفتن این مسائل اساسى و مهمّ، که به یهودى کردن فلسطین انجامیده است، مسأله فلسطین را به طولانى‌ترین منازعۀ بین‌المللى در قرن بیستم میلادى تبدیل کرده است برای همین در کتابخانه تخصصی با موضوع فلسطین به مطالعه مباحثی همچون : ویژگی های جغرافیایی، تاریخ کهن و نوین فلسطین، اهمّیت و جایگاه فلسطین در جهان اسلام ، بازشناسى زمینه‌هاى فکرى شکل‌گیرى صهیونیسم، پیوند صهیونیزم با هدف‌هاى استعمارگران، مراحل شکل‌گیرى صهیونیست و اقدام‌هاى گوناگون براى پیدایش و تداوم حیات سیاسى آن، ساختار سیاسى، فرهنگى، نظامى و اقتصادى اسرائیل و فلسطین و… که برای مطالعه کتب می توانید بر روی عنوان کتاب کلیک نمایید:

انقلاب اسلامی و امام خمینی؛ مساله فلسطین و طرح صهیونیسم؛ حاکمیت علما یا روشنفکران، راشد غنوشی، هادی خسرو شاهی، معاونت فرهنگی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی

حرکت اسلامی فلسطین از آغاز تا انتفاضه، سید هادی خسرو شاهی، انتشارات اطلاعات

فلسطین و صهیونیزم، مهدی حسنی، نمایندگی ولی فقیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

گفتمان صهیونیستی، عبد الوهاب مسیری، زمزم هدایت

القدس، کاتب، عبدالحمید، دار الشروق

القدس بین الیهودیه و الإسلام، عماره، محمد، دار نهضه مصر للطباعه و النشر و التوزیع

صبح فلسطین، مترجم مرضیه خسروی، نوشته سوزان ابوالهواء، نشر روزگار

فلسطین، سرکیس، خلیل,شیحا، میشال,خلیفه، نبیل ، دار النهار

مسئله فلسطین، سید هادی خسرو شاهی،

تاریخ سوریه و لبنان و فلسطین، فیلیب حیتی، دار الثقافه

القدس، فرحان، یحیی، المنظمه العربیه للتربیه و الثقافه و العلوم

بلای صهیونیسم، مصطفی زمانی، محمدتقی سجادی، انتشارات پیام اسلام

القدس معضله السلام، زبن، سمیر,سهلی، نبیل، مرکز الامارات للدراسات و البحوث الإستراتیجیه

فلسطینیون، نزال، واصف,صباغ، زهیر,محمد، جبریل، دار کنعان

الصلیبیون فی فلسطین (جبیل – لبنان)، عامر، سامیه، عین للدراسات و البحوث الإنسانیه و الإجتماعیه

فلسطین و صهیونیزم، مرتضی شیرودی، نمایندگی ولی فقیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

حرکت اسلامی در فلسطین، سید هادی خسرو شاهی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

الـقدس قضیه کل مسلم، قرضاوی، یوسف، موسسه الرساله

سقوط اسرائیل، فتلاوی، مهدی حمد,ذو القدر، محمد باقر، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم

حمدانیان، اولین مدافعان قدس، خلیل صنعتگر، پژوهشکده باقر العلوم (ع)، انتشارات نورالسجاد

فضائل بیت المقدس، حافظ، محمد مطیع,ضیاء الدین مقدسی، محمد بن عبد الواحد، دار الفکر

ندایی از سرزمین بیت المقدس و نگاهی به شهر بیت المقدس،  خلیل کمره‌ای، هیئت علمیه مدعوین ایران

المرجعیه الشیعیه و القضیه الفلسطینیه، عبدالجلیل، محمد، موسسه الفکر الاسلامی

تاریخ القدس المعروف بتاریخ أورشلیم، خلیل سرکیس، مکتبه الثقافه الدینیه

فلسطین فی العصور القدیمه الأراضی المقدسه، نجار، محمد رفیق,راسیل، میشیل، الأهلیه للنشر و التوزیع

همراه با مهدی علیه السلام از مکه تا قدس، مروجی طبسی، محمد جواد

دختری از فلسطین، هیئت تحریریه مؤسسه در راه حق

علائم بحران در اقتصاد رژیم صهیونیستی، ایروانی، محمد جواد، قبله اول (جمعیت دفاع از ملت فلسطین)

تاریخ اورشلیم (بیت المقدس)، جعفر حمیدی، انتشارات امیر کبیر

موسوعه بیت المقدس و المسجد الأقصی، شراب، محمد محمد حسن، الأهلیه للنشر و التوزیع

الإنتفاضه الثوریه فی فلسطین، عاید، خالد، دار الشروق للنشر و التوزیع

حروب القدس فی التاریخ الإسلامی و العربی، سوید، یاسین، دار الملتقی

أسلامیه الصراع بین القدس و فلسطین، عماره، محمد، دار نهضه مصر للطباعه و النشر و التوزیع

الطریق إلى بیت المقدس ” القضیه الفلسطینیه”، مسعود، جمال عبدالهادی محمد، دار الوفاء لطباعه و النشر و التوزیع

آثار الغزو الإسرائیلی للبنانأسطوره الوطن الیهودیأسلامیه الصراع بین القدس و فلسطینإسلامیه الصراع حول القدس و فلسطینإقتراح دوله فلسطین و ما دار حوله من مناقشاتاحمد مریود قائد ثوره الجولان و جنوب لبنان و شرق الأردنارض جلعاد و رحلات فی لبنان و سوریا و الاردن و فلسطین (۱۸۸۰م)استرداد بیت المقدس فی عصر صلاح الدینالإنتفاضه الثوریه فی فلسطینالامبراطوریه الإسلامیه و الأماکن المقدسهالتاریخ یشهد بعصمه القرآن العظیمالرحاله الأوربیون فی مملکه بیت المقدس الصلیبیه ۱۰۹۹ – ۱۱۸۷ میلادیهالسلطان عبدالحمید الثانی و فلسطین السلطان الذی خسر عرشه من أجل الفلسطینالصلیبیون فی فلسطین (جبیل – لبنان)الطریق إلى بیت المقدس ” القضیه الفلسطینیه” (۳ جلد)القدسالقدسالقدس العثمانیه فی المذکرات الجوهریه (۲ جلد)القدس بین الیهودیه و الإسلامالقدس فی الشعر العربی الحدیث فی سوریه و لبنان و فلسطین «۱۹۴۸-۲۰۰۰م»القدس فی الضمیرالـقدس قضیه کل مسلمالقدس معضله السلامالقدس و الحال الفلسطینی و قراءات فی الأمن القومی العربیالقدس و الخلیل فی الرحلات المغربیهالمدارس فی بیت المقدس فی العصرین الأیوبی و المملوکی دورها فی الحرکه الفکریه (۲ جلدی)المرجعیه الشیعیه و القضیه الفلسطینیهالیهودیهانقلاب اسلامی و امام خمینی (قده)؛ مساله فلسطین و طرح صهیونیسم؛ حاکمیت علما یا روشنفکرانباعث النفوس إلی زیاره القدس المحروسبلای صهیونیسمبیت المقدس إسلامیهتاریخ الحمله إلى القدستاریخ سوریه و لبنان و فلسطینتاریخ الشیعه فی لبنان (۲ جلدی)تاریخ القدس المعروف بتاریخ أورشلیمتاریخ اورشلیم (بیت المقدس)جامع التواریخ (تاریخ بنی اسراییل)حروب القدس فی التاریخ الإسلامی و العربیحرکت اسلامی در فلسطینحرکت اسلامی فلسطین از آغاز تا انتفاضهحمدانیان، اولین مدافعان قدسدختری از فلسطینرحلتی إلی البیت المقدسسقوط اسرائیلشیعیان لبنانصبح فلسطینصلاح الدین و سقوط مملکه القدسعلائم بحران در اقتصاد رژیم صهیونیستیفضائل بیت المقدسفلسطین فی العصور القدیمه الأراضی المقدسهفلسطینفلسطین و صهیونیزمفلسطین و صهیونیزمفلسطینیونگفتمان صهیونیستیلبنان فی عهد الأمراء الشهابیین (۳ جلدی)لواء القدس الشریف (۳ جلدی)مسئله فلسطینموسوعه بیت المقدس و المسجد الأقصی (۲ جلدی)موسوعه رحلات العرب و المسلمین الی فلسطین (۸ جلدی)ندایی از سرزمین بیت المقدس و نگاهی بشهر بیت المقدسهمراه با مهدی علیه السلام از مکه تا قدسیومیات الحرب الإسرائیلیه علی لبنان ۲۰۰۶ :النصر المخضب

حریم علوی

کتاب تاریخچه آستان مطهر امام علی علیه السلام که توسط مهدی فرطوسی، نوشته شده و آقای حسین طه نیا، آن را ترجمه کرده است و پژوهشکده حج و ز یارت آن را در سال ۱۳۹۳ چاپ کرده است.

حکومت علوی

نهج‌البلاغه مجموعه‌اى است که یک هزار سال پیش، توسط‍‌ یکى از شیفتگان على علیه السلام و مکتب الهى و انسان‌ساز او، به نامسید رضىرحمه اللّٰه علیه از روى گفته‌ها و نوشته‌هاى آن حضرت جمع‌آورى و تدوین گردیده است. پیش از مرحوم سید رضى، تمام این گفته‌ها و نوشته‌ها در کتابها و رساله‌هاى گوناگون، به طور پراکنده وجود داشت؛ ولى در حدود سال ۴۰۰ هجرى بود که سید رضى این گوهرهاى پراکنده را به رشتۀ تحریر درآورد و در کتابى مدون، کنار هم قرار داد. در این کتاب پرارج و بى‌مانند، بیش از صدها اثر شگرف، از آثار اندیشه‌هاى والا و سترگ على علیه السلام اعم از خطبه، حدیث، نامه، وصیت‌نامه، موعظه، کلمات قصار، فرمان‌هاى حکومتى، تفسیر آیات قرآن و صدها دستور انسان‌ساز و قوانین زندگى‌بخش در کنار هم قرار گرفته است؛ و چون گردآورنده، بیشتر از دیدگاه بلاغت و شیوایى بى‌نظیر سخنان آن حضرت به این آثار نگریسته؛ لذا از این زاویه به تدوین سخنان آن پرداخته و آن را نیزنهج‌البلاغه(راه بلاغت) نام نهاده است.

یکى از فصول درخشان نهج‌البلاغه که همچون سایر مباحث آن رنگ جاودانگى خورده و به ابدیت پیوسته است، عهدنامۀ مالک اشتر، یا فرمان تاریخى على علیه السلام به یار وفادار و صحابى بزرگوارشمالک اشتر نخعىاست. این فرمان، از چهارده قرن پیش تاکنون، به صورت یک منشور جاودانه و انسانى و انسان‌ساز در تاریخ و فرهنگ اسلامى باقى مانده است. امام على علیه السلام آن را هنگامى براى سردار رشید اسلام و یار پاکبازش، مالک اشتر نوشت که آن شهید پاکباخته مى‌رفت تا در سرزمین مصر، احکام و اوامر مولایش على علیه السلام را پیاده و اجرا کند. امام على علیه السلام در این نامه، گرچه مالک اشتر را مخاطب قرار داده و قوانین حکومت عدل اسلامى و خط‍‌ مشى و چارچوب آن را خطاب به او بیان فرموده است، اما واقعیت آن است که تمام انسانها، در تمام مکانها و تمام زمانها، مخاطب این پیمان‌نامه هستند.

در عهدنامۀ مالک اشتر، فشرده‌اى از نظریات و افکار و اندیشه‌هاى جهان تاب على علیه السلام آن‌چنان دقیق و عمیق بیان شده است که مى‌توان گفت در آن، تکلیف تمامى افراد بشر، چه به عنوان یک بنده و مخلوق در برابر پروردگار، چه به عنوان یک انسان در جامعه، چه به عنوان حاکمى که مسؤول اجراى احکام اسلامى است و چه به عنوان فردى که تحت حمایت قوانین نجات‌بخش اسلام زندگى مى‌کند، به وضوح و دقت بیان شده است. سفارش‌هایى که آن حضرت در این نامه خطاب به مالک اشتر و در واقع خطاب به انسان و تاریخ بشریت بیان فرموده است، هرگاه به درستى و به طور کامل اجرا شود، نه تنها ضامن ایجاد و حفظ‍‌ عدالت اجتماعى و امنیت زندگى و آرامش خاطر و آسایش مردم جامعه است، بلکه بالاتر از آن، عامل مهمى است که در جامعۀ انسانى، زمینه‌هاى مساعدى را ایجاد مى‌کند تا تمام افراد اجتماع، با علم و آگاهى و درک و ایمان، به خودسازى اسلامى بپردازند و چنان خود را از رذایل و مفاسد پیراسته گردانند که همگى به صورت بندگانى مؤمن و صالح براى خدا درآیند و راه نجات و رستگارى را طى کنند… که در کتاب آیین کشور داری از دیدگاه امام علی علیه السلام، محمد فاضل موحدی لنکرانی، گردآورنده حسین کریمی زنجانی، ناشرمرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم السلام) به این موضوع مهم پرداخته شده است.

مصحف امام علی

کتاب پژوهشی در مصحف امام علی علیه السلام ، که توسط دکتر جعفرنکونام از قرآن پژوهان معاصربوده و توسط نشرکتاب مبین چاپ شده است. مؤلف در این کتاب مسالۀ توقیفى بودن ترتیب سوره‌هاى مصحف آن حضرت را بحث نموده است وى براى توضیح این مطلب در فصل اول دانش قرآنى حضرت علی علیه السلام و در فصل دوم سرگذشت مصحف آن حضرت در زمان پیامبر(ص) و خلافت ابوبکر و عمر را بیان نموده و در فصل سوم با بیان ادلۀ عقلى و نقلى ثابت مى‌کند که ترتیب سوره‌ها در مصحف حضرت موافق با نزول آنهاست و در فصل چهارم(که مهمترین بخش کتاب است)، توقیفى بودن ترتیب مصحف آن حضرت را تشریح مى‌نماید و با بیان این ادله نتیجه مى‌گیرد که ترتیب توقیفى و مورد تائید پیامبر(ص)همان ترتیب مصحف امام علی علیه السلام است و اینکه دانشمندان و علماء اسلام به خصوص علمای اهل سنت تاکید مى‌کنند بر توقیفى بودن ترتیب مصحف عثمانى، مطلب ناتمامى است و نمى‌تواند مورد قبول باشد، همچنین در پایان کتاب و فصل پنجم آن پیرامون محتواى مصحف آن حضرت بحث نموده است.