Archive for: اردیبهشت ۱۳۹۹

دعاهای روزانه ماه رمضان

کتاب شرح دعاهای روزانه ماه رمضان ، نویسنده: امینی گلستانی، محمد ناشر: سپهر آذین، قم ۱۳۹۵ش

بهار بندگی

کتاب بهار بندگی ویژه مبلغان ماه مبارک رمضان است که نویسنده آن حضرت آیت الله العظمی لطف‌ الله صافی گلپایگانی، می باشد و ناشر آن دفتر تنظیم و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی در سال ۱۳۸۹ چاپ شده است. کتاب بهار زندگی گزیده ای از آثار معظم له از کتاب های رمضان در تاریخ، عالی ترین مکتب تربیت و اخلاق یا ماه رمضان، معارف دین، پاسخ های کوتاه به مناسبت ماه مبارک رمضان در طی سال های قبل بوده گردآوری شده است.

ماه خدا در قرآن و حدیث

برای تحقیق و پژوهشی جامع درباره ماه مبارک رمضان پیشنهاد می شود کتاب ماه خدا: پژوهشی جامع درباره ماه مبارک رمضان از نگاه قرآن و حدیث ، نویسنده: محمدی ری‌شهری، محمد، مترجم: محدثی، جواد که توسط سازمان چاپ و نشر موسسه علمی فرهنگی دار الحدیث ، در سال ۱۳۸۹ چاپ شده است را مطالعه نمایید.

بخش اول: فضایل ماه خدا

فصل اول: عظمت و احترام ماه رمضان

فصل دوم: ویژگی‌های ماه رمضان

فصل سوم: برکات ماه رمضان

فصل چهارم: تاکید بر بهره‌وری از برکات ماه رمضان

بخش دوم: آمادگی برای میهمانی خدا

فصل اول: شناخت میهمانی خدا

فصل دوم: آمادگی برای میهمانی خدا

فصل سوم: اسباب امادگی برای میهمانی خدا

فصل چهارم: دعاهای آمادگی برای میهمانی خدا

بخش سوم: آداب میهمانی خدا

فصل اول: آداب روزه‌داری

فصل دوم: کارهایی که بر استحباب آنها تاکید شده است

فصل سوم:دعاهای مشترک

فصل چهارم:اداب مخصوص شب‌های ماه رمضان

فصل پنجم: آداب مخصوص روزهای ماه رمضان

فصل ششم: اعمال مخصوص دهه آخر

فصل هفتم: نوافل ماه رمضان

بخش چهارم: شب قدر

فصل اول: فضایل و ویژگی‌های شب‌قدر

فصل دوم: شب قدر چه شبی است؟

فصل سوم: آداب مشترک شب قدر

فصل چهارم: آنچه مخصوص یکی از شب‌هاست

بخش پنجم: آداب بیرون امدن از میهمانی خدا

مهم‌ترین آداب

فصل اول: وداع با ماه رمضان

فصل دوم: اداب شب عید

فصل سوم: آداب روز عید

سعدی شیرازی

سعدی، مصلح بن عبدالله (۶۰۶ – ۶۹۰ ق)،  ابو محمد مشهور به مشرف‌الدین، سعدى شیرازى، نویسنده، شاعر بزررگ ایرانی، با سبک عراقی، مهمترین کتاب‌های او گلستان، بوستان است. کلیات سعدی شامل: غزلیات، مثنویات، قصاید(فارسی و عربی)، مثلثات، رباعیات، قطعات، رسائل نثر و هزلیات … است. او در سال ۶۰۶ق در شیراز زاده شد. پدرش در دستگاه دیوانى اتابک سعد بن زنگى، فرمانرواى فارس شاغل بود. سعدى هنوز کودک بود که پدرش در گذشت. در دوران کودکى با علاقه زیاد به مکتب مى‌رفت و مقدمات علوم را مى‌آموخت. هنگام نوجوانى به پژوهش، دین و دانش علاقه فراوانى نشان داد. اوضاع نابسامان ایران در پایان دوران سلطان محمد خوارزمشاه و به خصوص حمله سلطان غیاث‌الدین، برادر جلال‌الدین خوارزمشاه به شیراز (سال ۶۲۷ق) سعدى را که هوایى جز کسب دانش در سر نداشت برآن داشت تا دیار خود را ترک نماید. سعدى در حدود ۶۲۰ یا ۶۲۳ق از شیراز به مدرسه نظامیه بغداد رفت و در آنجا از آموزه‌هاى امام محمد غزالى بیشترین تأثیر را پذیرفت.

پس از پایان تحصیل در بغداد، سعدى به سفرهاى گوناگونى پرداخت که به بسیارى از این سفرها در آثار خود اشاره کرده است. در این که سعدى از چه سرزمین‌هایى دیدن کرده، میان پژوهندگان اختلاف نظر وجود دارد و به حکایات خود سعدى هم نمى‌توان چندان اعتماد کرد و به نظر مى‌رسد که بعضى از این سفرها داستان‌پردازى باشد، زیرا بسیارى از آن‌ها پایه نمادین و اخلاقى دارند نه واقعى. مسلم است که شاعر به عراق، شام و حجاز سفر کرده است و شاید از هندوستان، ترکستان، آسیاى صغیر، غزنین، آذربایجان، فلسطین، چین، یمن و آفریقاى شمالى هم دیدار کرده باشد. سعدى در حدود ۶۵۵ق به شیراز بازگشت و در خانقاه ابوعبدالله بن خفیف مجاور شد. حاکم فارس در این زمان اتابک ابوبکر بن سعد زنگى بود که براى جلوگیرى از هجوم مغولان به فارس، به آنان خراج مى‌داد و یک سال بعد به فتح بغداد به دست مغولان در ۴ صفر ۶۵۶ق به آنان کمک کرد. در دوران ابوبکر بن سعد بن زنگى، شیراز پناهگاه دانشمندانى شده بود که از دم تیغ تاتار جان سالم بدر برده بودند. در دوران وى سعدى مقامى ارجمند در دربار به دست آورده بود. در آن زمان، ولیعهد مظفرالدین ابوبکر به نام سعد بن ابوبکر که تخلص سعدى هم از نام اوست به سعدى ارادت بسیار داشت. سعدى بوستان را که سرودنش در۶۵۵ق به پایان رسید، به نام بوبکر سعد کرد. هنوز یکسال از تدوین بوستان نگذشته بود که در بهار سال ۶۵۶ق، دومین اثرش گلستان را بنام ولیعهد سعد بن ابوبکر بن زنگى نگاشت.

بوستان، نخستین اثر شیخ مصلح‌الدین عبدالله سعدى شیرازى است که کار سرودن آن در سال ۶۵۵ق پایان یافته است. این کتاب به زبان فارسی بوده و نویسنده آن را به نام اتابک ابوبکر بن سعد زنگى نوشته است. آنچه باعث هرچه بیشتر شدن اهمیت این اثر مى‌شود، آن است که پندها و آرزوهاى سعدى در این کتاب، بیش از دیگر آثار او جلوه‌گر مى‌باشد. کتاب با مقدمه مصحح آغاز و مطالب که در بردارنده حدوداً چهار هزار بیت و تقریباً ۱۷۷ حکایت مى‌باشد، در ده باب، ارائه شده است. سعدى این اثر را در زمانى که در سفر بوده است، سروده و هنگام بازگشت به شیراز آن را بر دوستانش عرضه داشته است. این اثر در قالب مثنوى و در بحر متقارب سروده شده و از نظر قالب و وزن شعرى، حماسى است؛ هر چند که از نظر محتوا، به اخلاق، تربیت، سیاست و اجتماعیات پرداخته است. پسندها و آرزوهاى سعدى در این کتاب، بیش از دیگر آثار او جلوه‌گر است و سعدى‌شناسان و دوستداران او، همواره بوستان را در جایگاه یک کتاب اخلاقى و آموزشى نگریسته و آن را «جهان مطلوب سعدى» دانسته‌اند و به راستى هم سعدى مدینه فاضله‌اى را که مى‌جسته، در این اثر، تصویر کرده است. وى در این تصویر، دائم از تجربه‌ها، سرگذشت‌ها و روایت‌هاى گذشتگان یاد مى‌کند و تصویر آن جهان نورانى را در قالب حکایت‌هایى شیرین، چنان نغز و دلفریب جلوه کرده است که بر بیشتر زیبایى‌هاى هنرى و شگردهاى شاعرانه این اثر سایه افکنده است. سعدى به شیوه قدما، از زبان قصه براى بیان اندیشه‌هاى خود بهره برده و این اثر، مجموعه‌اى است کامل از انواع داستان‌هاست.

گلستان اثر فارسى سعدی مصلح بن عبدالله کتابى اخلاقى و اجتماعى و یکى از مهم‌ترین و جذاب‌ترین متون ادب فارسى است که سعدى آن را یک سال پس از بوستان، کتاب نخستینش، در بهار ۶۶۵ق نوشته و آن را به نام شاهزاده سعد بن ابى‌بکر بن سعد بن زنگى کرده است. در اهمیت این اثر، همین مقدار کافى است که اگر بخواهیم ده اثر مهم تاریخ ادبیات ایران را نام ببریم، بدون شک گلستان و بوستان، از مهم‌ترین آن‌هاست که در همان دوران نگارش، به اهمیتش پى برده شد و خاص و عام آن را به مطالعه گرفتند و پسندیدند و قرن‌هاست در سراسر قلمرو زبان فارسى و بسیارى از کشورهاى اسلامى و غیره آن را به عنوان کتاب علمی و درسی مى‌خوانند.

کتابخانه ماه مبارک رمضان

کتاب مراقبات ماه رمضان ، نویسنده: محمدی ری‌شهری، محمد ؛ مترجم: محدثی، جواد ؛ با همکاری: افقی، رسول ناشر: سازمان چاپ و نشر موسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، محل نشر: قم ، سال نشر: ۱۳۸۹ش

کتاب مراقبات ماه رمضان، نوشته‌ محمد محمدى رى‌شهرى، با ترجمه‌ فارسی جواد محدثى است که نام کتاب مراقبات شهر رمضان به زبان عربى بوده که به زبان فارسى ترجمه شده و در مورد مراقبت‌های معنوی و اعمال ماه مبارک رمضان نوشته شده است. این کتاب، شامل پنج بخش و هر بخش داراى فصولى است که در هر فصل، یک یا چند موضوع با روایات مربوط به آن از پیامبرگرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) و حضرات معصومین(علیهم السلام) به زبان عربى ذکر شده و سپس ترجمه آن آمده است. در هر بخش، یک صفحه احادیث به زبان عربى و در صفحه‌ى مقابل، ترجمه‌ى آن احادیث به زبان فارسى نوشته شده است.

بخش اول، در مورد فضایل ماه مبارک رمضان است که در ۴ فصل به عظمت، ویژگى، برکات و تاکید بر استفاده از این ماه پرداخته شده است. در این بخش، فضایل ماه خدا را در چهار فصل، با این عناوین و ترتیب: «عظمت و احترام ماه رمضان»، «ویژگى‌هاى ماه رمضان»، «برکات ماه رمضان»، و «تاکید بر بهره‌ورى از برکات ماه رمضان»، شرح داده است. عظمت این ماه، در برکات موجود در آن و برترى آن نسبت به سایر ماه‌ها است. ویژگى‌هاى این ماه با این عناوین شرح داده شده است: ماه خدا، ماه میهمانى خدا (خداوند از بندگانش با دادن غذاى معنوى به روحشان، پذیرایى مى‌کند)، سرور ماه‌ها، آغاز سال (مقصود تجدید حیات معنوى و آغاز انسانیت است) و… از جمله برکات این ماه، آمرزش گناهان و بسته بودن درهاى جهنم و در بند بودن شیطان است و بهره‌ورى از برکات آن تلاش بر بازگشت از گناه و توبه و پاک شدن است. در ادامه، آداب روزه‌دارى از نظر مراتب و از زاویه تاثیر آن در تکامل انسان، به سه دسته (روزه عوام، روزه خواص و روزه خواص خواص) تقسیم‌بندى و درباره هرکدام توضیح مختصرى داده شده است

بخش دوم، تحت عنوان آمادگى براى ماه خدا، به شناخت این ماه و آمادگى و اسباب آمادگى در این ماه پرداخته شده است، که درباره‌ى آمادگى براى مهمانى خداست که شامل چهار فصل شناخت مهمانى، آمادگى، اسباب آمادگى و دعاهاى آمادگى براى مهمانى است و شامل خطبه‌هاى پیامبر(ص) وامام علی(ع) و امام هشتم(ع) در هنگام فرارسیدن ماه رمضان و تمجید از این ماه والامقام مى‌باشد. یکى از اسباب آمادگى این ماه، توبه کردن و خالص شدن براى خدا و دعا کردن پیش از فرارسیدن این ماه است و دیگرى، سه روز روزه‌دارى در آخر شعبان و اصلاح غذا. در ادامه دعاهاى پیامبر(ص)، امام سجاد(ع)، امام صادق(ع)، امام کاظم(ع) و نیز امام جواد(ع) که در باب وارد شدن این ماه است، همراه با معانى آنها شرح داده شده است.

بخش سوم، در مورد آداب میهمانى خداست که در هفت فصل به آن پرداخته شده است. در این بخش که بیان آداب مهمانى است و داراى هفت فصل مى‌باشد. مهم‌ترین آداب مهمانى خدا در این بخش، ذکر گردیده و توضیح مختصرى درباره آن داده شده است؛ آدابى از قبیل: پرهیز از حرام‌هاى خدا، پرهیز از غیبت، دشنام، دروغ و آنچه خدا خوش نمى‌دارد. همچنین در این بخش، آنچه پیش از روزه گرفتن، سزاوار و شایسته است، بیان شده است، مثل خوردن سحرى و برترین سحرى، مسواک زدن و عطر زدن و خواب نیمروز… آنچه براى روزه‌دار سزاوار نیست، عبارت است از: مسافرت، آنچه به ضعف و شکستن روزه مى‌انجامد و شعر خوانى… چیزهایى که هنگام افطار، سزاوار است، عبارت است از: زود افطارى خوردن و دیر سحرى خوردن، جلو انداختن نماز، صدقه، خواندن سوره قدر و دعا کردن هنگام افطار و… فصل دوم در مورد کارهایى است که بر استحباب آنها تاکید شده است؛ اعم از افطارى دادن و بسیار انفاق کردن و زیاد قرآن خواندن و استغفار و دعا کردن و نماز خواندن و… فصل سوم، درباره دعاهاى این ماه مبارک، همراه با ترجمه آنها مى‌باشد؛ اعم از دعاى سحر و جوشن کبیر و… فصل چهارم، آداب مخصوص شب‌هاى ماه رمضان (شب اول و شب پانزدهم و بیست و هفتم) را متذکر شده است. فصل پنجم، آداب مخصوص روزهاى ماه رمضان، فصل ششم، آداب مخصوص دهه آخر و فصل هفتم، نوافل ماه رمضان را به‌طور کامل شرح داده است.

بخش چهارم، در مورد شب قدر و فضایل و اعمال آن است. که این بخش شامل چهار فصل مى‌باشد. در این بخش، فضایل و ویژگى‌ها و اعمال و آداب شب قدر و راه‌هاى شناخت و دریافتن آن و… بیان شده است. خاطرنشان شده که: تقدیر هرچه در سال خواهد شد، در این شب اتفاق مى‌افتد و فرشتگان بر صاحب‌الزمان نازل مى‌شوند و ایمن بودن همه از شر شیاطین تا دمیدن سپیده، وعده‌ى خداست. همچنین در این بخش، روایاتى که از اهل‌بیت(ع) در تعیین شب قدر نقل شده، به پنج دسته تقسیم‌بندى گردیده و به بررسى اینکه شب قدر در مناطق مختلف، یکى است یا متفاوت، پرداخته شده است.

بخش پنجم، پیرامون آداب وداع با این ماه، عید فطر و اعمال و آداب این روز است. که در آداب بیرون آمدن از میهمانى خدا در سه فصل شرح داده شده است. از مهم‌ترین آداب آخر ماه رمضان این است که شخص روزه‌دار، خود را ارزیابى کند که تا چه اندازه به هدف این مهمانى نزدیک شده است.

کتاب آیینه رمضان(مناسبت ها، احکام، آداب)، نویسنده: فلاح ‌زاده، محمدحسین، تدوین: مرکز تحقیقات حج، معاونت آموزش و تحقیقات بعثه مقام معظّم رهبری، نشر مشعر، چاپ دارالحدیث ۱۳۷۷ش در ۲۸۰ صفحه می باشد.

کتاب احکام رمضان ، روشی نوین در بیان احکام روزه، نویسنده: اکبری، محمود ناشر: فتیان، محل نشر: قم ۳۸۹ش

فضائل شهر رمضان، مولف: ابن شاهین، عمر بن احمد محقق: زهیری، سمیر بن امین ناشر: مکتبه المنار، محل نشر: اردن – الزرقاء، سال نشر: ۱۴۱۰ق = ۱۹۹۰م

کتاب عطر رمضان، نویسنده: اکبری، محمود ، ناشر: فتیان ، محل نشر: قم – ایران ، سال نشر: ۱۳۸۹ش

کتاب رمضان با قرآن (سی روز، سی درس، بر اساس تفسیر نور) ، نویسنده: قرائتی، محسن، گردآورنده و تدوین: متوسلی، علی‌محمد ناشر: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن محل نشر: تهران – ایران، سال نشر: ۱۳۹۲ش، است.

پایگاه لغت نامه قاموس نور

مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) برای اشاعه فرهنگ غنی اسلام، تسهیل دستیابی به منابع و متون اصیل دینی و نیز سرعت بخشیدن به امر کاوش و پژوهش در حوزه علوم اسلامی با بهره گیری از فناوری اطلاعات و به کارگیری امکانات رایانه ای برای ارائه معارف و علوم اسلامی پایگاه های علمی مختلفی ایجاد کرده که یکی از این پایگاه های مورد نیاز پژوهشگران و محققان علوم اسلامی پایگاه لغت نامه نور می باشد. هدف پایگاه لغت قاموس نور در فاز اول، ارائه موتور جستجویی هوشمند در جهت ارانه بهترین و نزدیک ترین پاسخ نسبت به درخواست کاربر می باشد. این خدمت نتیجه تلاش چندین ساله گروهی از پژوهشگران علوم اسلامی و همراهی جمعی از کارشناسان فنی در حوزه نرم افزار می باشد. در این مرحله از پایگاه علاوه بر ارائه «مداخل» و «توصیفات» متناسب با در خواست کاربر اطلاعات جانبی دیگری نیز در اختیار کاربر قرار می گیرد که عبارتند از: ● توصیف ریشه مداخل ● مترادفات مداخل ● متضادات مداخل ● مداخل اضداد ● مداخل مرتبط با مدخل مورد نظر ● آیات مرتبط با مداخل ● روایات مرتبط با مداخل که برای تحقق این مهم انجام امور ذیل ضروری به نظر رسید:

  • ساماندهی واژگان موجود در متون عربی
    • از مجموع تقریبی دو ملیارد کلمه که در متون عربی در اختیار مرکز وجود دارد فهرست غیر تکراری مشتمل بر دو ملیون و هفتصد هزار کلمه تهیه شد و در ابزاری نسبت به تعیین وضعیت آنها از حیث ریشه و برچسب گذاری های متنوع اقدام شد.
  • ارزیابی منابع لغوی و استخراج مداخل و توصیفات از آنها
    • شناسایی منابعی که از نظر ویرایشی قابلیت لازم را برای استخراج ماشینی مداخل و توصیفات داشتند
    • استخراج ماشینی مداخل و توصیفات از منابع تعیین شده
    • بازبینی اطلاعات استخراج شده توسط محققین به منظور تکمیل یا اصلاح موارد
  • یکی از اصلی ترین اهداف تولید پایگاه لغت برقراری ارتباط هوشمند بین کلمات استعمال شده در متون یا محاورات (حدود دو ملیارد کلمه) و مداخل نماینده (در حدود یکصد هزار مدخل) بدون نیاز به تحلیل ذهنی کاربر است. برای تحقق این مهم و ارائه بهترین پاسخ به درخواست کاربر چندین مرحله توسط موتور جستجوگر انجام می گیرد:
    • ارائه پاسخ بر اساس جستجوی عین کلمه درخواستی در بین مداخل نماینده
    • ارائه پاسخ بر اساس جستجوی در خواست کاربر پس از پیراسته سازی آن
    • ارائه پاسخ بر اساس شناسایی جایگاه کلمه درخواستی کاربر در درخت نظام اشتقاق و یافتن نزدیک ترین مدخل نماینده به این جایگاه
    • ارائه مداخل نماینده ای که در ریشه با درخواست کاربر مشابهت دارند. موتور جستجو با انجام این مراحل مجموعه ای از پاسخ ها را ارائه می کند که مرتب سازی آنها باید بر اساس تقریب هر چه بیشتر به درخواست کاربر باشد. مرتب سازی پاسخ ها به مرور زمان و در طی فازهای عملیاتی توسعه پایگاه ارتقاء پیدا خواهد کرد . ان شاء الله.
  • ساماندهی و تجمیع مداخل استخراج شده از منابع مختلف لغوی
    • با وجود اینکه مشتقات دارای توصیف (مداخل) به طور طبیعی محدود می باشند و به طور تقریبی می توان آنها را در حدود یکصد هزار عدد تخمین زد ولی تنوع در تنظیم این مداخل از سوی مولفین باعث شده که تعداد این مداخل افزایش چند برابری پیدا کنند. به این خاطر لازم بود هماهنگی حداکثری جهت تجمیع این مداخل و مشخص کردن موارد مشابه صورت گیرد. لذا برای هر یک از مداخل دارای توصیف یک «مدخل نماینده» مشخص گردید. به این ترتیب توانستیم برای مجموع تقریبی هشتصد هزار مدخل استخراج شده از هفت کتاب لغوی تعداد تقریبی ۱۲۰ هزار «مدخل نماینده» مشخص کنیم. با این کار بدون اینکه دخل و تصرفی در مداخل ارائه شده در کتب لغوی کرده باشیم یک دسته بندی جدید برای کاهش دادن تعداد پاسخ ها به کاربر صورت گرفت. لذا هم اکنون در پایگاه پس از هر جستجو دو عدد در صدر پاسخ ها به عنوان آمار ارائه می شود: اول تعداد پاسخ، دوم تعداد دسته
  • ساماندهی توصیفات استخراج شده
    • با توجه به تشابه و تقارب لفظی توصیفات ذکر شده در بسیاری از موارد، لازم است هماهنگی و دسته‏بندی بین این توصیفات نیز صورت پذیرد که ان شاء الله در فاز‏های بعدی محقق خواهد شد.
  • برقراری ارتباط بین مداخل نماینده مترادف
    • در برخی از منابع، کلمات مترادف جمع آوری و دسته بندی شده اند. از جمله مزیت های تعیین «مدخل نماینده» این است که توانستیم در پایگاه ذیل مداخل نماینده ای که دارای مترادف هستند ارتباطی بین مداخل نماینده مترادف در بخش «مترادفات» برقرار کنیم. البته استناد میزان صحت ترادف به منبعی است که در پایگاه معرفی شده است.
  • برقراری ارتباط بین مداخل نماینده هم موضوع
    • در برخی از منابع، مداخل به صورت موضوعی – و نه بر اساس ریشه- مرتب شده اند. لذا مداخلی که اکثرا از نظر ریشه با هم تناسبی ندارند ولی در ذیل یک موضوع مشخص با هم ارتباط دارند در اینگونه منابع ذکر شده اند. در پایگاه برای مداخل نماینده ای که دارای این نوع ارتباط با سایر مداخل هستند بخش «مرتبطات» وجود دارد که فهرست مداخل مرتبط و موضوع ارتباط در آن مشخص شده و کاربر می تواند از این طریق به سایر مداخل دستیابی پیدا کند.
  • برقراری ارتباط مداخل نماینده با احادیث
    • برخی از منابع لغوی به توضیح کلمات مشکل در احادیث تحت عنوان «غریب الحدیث» پرداخته اند. در پایگاه اطلاعات این منابع به مداخل نماینده مربوط به آن متصل شده و در بخش «روایت» از آن مدخل قابل مشاهده می باشد.
  • توصیف ریشه مداخل
    • در کتاب «معجم مقاییس اللغه» در هر بخش قبل از پرداختن به توصیف مداخل، توصیفی کلی از ریشه اصلی مداخل را ارائه می کند. در پایگاه در مقابل هر یک از مداخل ریشه دار، آن ریشه ذکر شده که از طریق آن به صفحه ریشه منتقل می شویم. در این صفحه ابتدا توصیف ریشه از کتاب «معجم مقاییس اللغه » آمده است و سپس فهرستی از مداخل ذیل آن ریشه ارائه می شود.

در فازهای بعدی از توسعه پایگاه علاوه بر موارد فوق اطلاعات جانبی دیگری نیز در اختیار کاربر قرار می گیرد که عبارتند از: متضادات مداخل، مداخل اضداد، آیات مرتبط با مداخل، اصطلاحات مرتبط با مداخل

برای دسترسی به این پایگاه می توانید به آدرس اینترنتی زیر مراجعه نمایید:

www.qamus.inoor.ir

۴۳۰۰۰جلد کتاب اسلامی

پایگاه کتابخانه دیجیتال علوم اسلامی نورلایب که با هدف عرضه کتاب های تخصصی حوزه علوم اسلامی و انسانی بر روی شبکه جهانی اینترنت راه اندازی شد هم اکنون در بردارنده بیش از چهل و سه هزار جلد از کتاب های ارزشمند علوم اسلامی در موضوعاتی همچون: علوم قرآن و تفسیر، علوم حدیث، ، تاریخ و سیره، فقه و اصول، کلام و فلسفه، اقتصاد، ادبیات و زبان ها، علوم سیاسی، جامعه شناسی، اطلاع رسانی و کتابداری، ادیان و مذاهب، مدیریت، حقوق و قضا، هنر و معماری، اخلاق، تصوف و عرفان، ادعیه و زیارات، جغرافیای جهان اسلام، روان شناسی، تراجم و کتاب شناسی، علوم اجتماعی، مهدویت، علوم تربیتی، حوزه سلامت و طب سنتی، فرق و مذاهب اسلامی، رجال و درایه و… به همراه قابلیت های منحصر به فرد پژوهشی می باشد.

دسترسی به صفحات تصویری کتاب به صورت فایل (PDF) و همچنین صفحات متنی به صورت فایل (HTML) با قابلیت جستجو در متن، نمایش مخصوص آیات و احادیث به همراه امکان ارتباط آیه با پایگاه جامع قرآنی و مشاهده احادیث مشابه در پایگاه جامع الاحادیث برای دسترسی به ترجمه و تفسیر و شرح آیات و روایات، مدیریت میز پژوهشی با درج و حذف کتب در قفسه شخصی، مدیریت پروژه های پژوهشی کاربران، جستجوی پیشرفته و هوشمند با رتبه بندی نتایج همراه با امکان محدودسازی نتایج جستجو و پیشنهاد کلمات مرتبط، مدیریت یادداشت‌ های شخصی، مشابهت یابی ماشینی متون، پیشنهاد کتب مرتبط، لینک ارجاعات و استنادات ، مدیریت نمایه‌ های شخصی، رنگی کردن متن، نشانه گذاری، مشابهت یابی متون، معرفی آثار دیگر نویسنده، ارائه اطلاعات کتابشناسی و امکان دریافت فایل ارجاع با استفاده از ابزارهای مدیریت ارجاعات کتاب شناختی و شیوه های استناددهی، نمایش درختی فهرست کتاب با امکان همگام سازی صفحه، مدیریت پروژه های تحقیقاتی و میز پژوهشی شخصی با امکان درج و حذف کتاب در قفسه شخصی، حاشیه نویسی و مدیریت یادداشت ها، کتابخانه های تخصصی موضوعی، فهرست الفبایی و موضوعی، معرفی اطلاعات درباره کتاب و پدیدآور با امکان ارتباط با دانشنامه تخصصی کتابشناسی و مشاهیر در پایگاه ویکی نور، امکان دانلود تصویر و متن با تعیین محدوده مشخص صفحات کتاب، نمایه زنی و مدیریت نمایه های کاربر، نشانه گذاری صفحه با امکان درج و حذف نشانه ها، مدیریت ابزارهای نمایشی اندازه قلم و رنگ زمینه متن، جستجوی پیشرفته و هوشمند در عنوان کتاب و نام پدیدآوران و متن کتاب با امکان محدود سازی فیلتر در کتاب، پدیدآور، ناشر، زبان، موضوع و… از جمله ویژگی‌های این کتابخانه دیجیتالی در فضای مجازی اینترنت است که دسترسی به کتاب و منابع علمی را فراگیر بدون محدودیت زمان و مکان کرده است. 

دعا برای امام عصر(عج)

مکیال المکارم فى فوائد الدعاء للقائم(ع)، اثری به زبان عربى است که توسط جناب آقای سید محمدتقى موسوى اصفهانى است در سال ۱۳۳۰ق، نگارش یافته و مشتمل بر علل، فواید و نتایج دعا براى حضرت ولى‌عصر(عج) و نیز وظایف منتظران و شیعیان آن حضرت(ع) در زمان غیبت است. مؤلف در خواب به زیارت حضرت ولى‌عصر(عج) شرفیاب شده و به امر آن جناب اقدام به تألیف کتاب کرده و آن را به سفارش ایشان بدین نام، نامیده است. از جمله ویژگى‌هاى این اثر آن است که با دلایل عقلى و نقلى ثابت کرده که دعا براى امام عصر(عج) از مهم‌ترین وسایل براى رسیدن به مراحل عالیه کمال و نیل به درجات برجسته معنوى است؛ علاوه براینکه آثار دنیوى بسیارى نیز دارد. کتاب، در دو جلد، در هشت بخش، به‌صورت استدلالى، به تشریح و توضیح فوائد دعا براى آشکار شدن حجت الهى پرداخته و با بیان دلایل عقلى و نقلى فراوان، لزوم دعاى بسیار براى تعجیل در فرج منجى عالم بشریت، اثبات شده است. وجوب شناخت امام(ع)، معجزات و کرامات امام عصر(ع)، نتایج دعا براى فرج، اوقات، مکان‌هاى مناسب و چگونگى دعا به همراه ویژگى‌هاى امام عصر(ع)، از مهم‌ترین مباحث این اثر بوده و ویژگى‌هاى ایشان به ترتیب الفبا آمده است. نویسنده، مجموعه دعاها و توسلات مأثوره در اوقات مختلف و بر اساس دستورات اهل‌بیت(ع) را نقل نموده و درباره کیفیت دعا براى تعجیل فرج حضرت(ع) بحث کرده است. کتاب دربردارنده بحث‌هاى مختلف و بسیار بااهمیت در زمینه‌هاى حدیث، فقه، کلام، رجال و حتى فلسفه و ادبیات است که با اسلوب بدیع، سبک جالب و نتیجه‌گیرى‌هاى درستى توأم مى‌باشد. بسیارى از مطالب مربوط به عقیده مهدویت و موضوع حضرت حجت(ع)، تحت عنوان دعا براى آن حضرت و تضرع به درگاه الهى براى حفظ وجود شریفش از ناملایمات و آفات، مورد بررسى قرار گرفته است.

در بخش اول و دوم، با دلیل عقلى و نقلى اثبات شده است که ایمان بدون شناخت امام زمان(ع) تحقق نخواهد پذیرفت و در پى اثبات امامت حضرت حجه بن الحسن العسکرى(عج)، قسمتى از احادیث متواتره که به‌طور خاص به امامت آن حضرت(ع) دلالت دارند و تعدادى از معجزات و کرامات متواتر ایشان بیان شده است.

بخش سوم به قسمتى از حقوق و مراحم آن حضرت(ع) نسبت به بندگان، از جمله حق وجود و هستى، حق قرابت و خویشاوندى با پیامبر(ص)، حق عالم بر متعلم و… اشاره دارد.

بخش چهارم به بیان ویژگى‌ها و جهات موجود در آن حضرت(ع) که مایه لزوم دعا براى ایشان است اختصاص دارد. این ویژگى‌ها به ترتیب الفبا ذکر شده و برخى از آنها عبارتند از: ایمان به خدا، به‌پاداشتن حجت‌ها، تألیف قلوب، ثائر (خون‌خواه) حسین(ع)، جمع عقول، حمایت ایشان از اسلام، ختم علوم به آن حضرت(ع)، دعاى ایشان براى مؤمنین و…

بخش پنجم به بیان نتایج دعا براى فرج پرداخته و مؤلف با اشاره به این نکته که مقصود اصلى از تألیف این اثر بیان همین موضوع است، در ابتدا چند شبهه را پاسخ مى‌دهد؛ از جمله اینکه ممکن است براى برخى توهم شود که چون امام زمان(ع) وسیله رسیدن برکات به مخلوقات است، بنابراین از مردم بى‌نیاز بوده و لذا چه نیازى به دعاى مردم هست؟ علاوه بر اینکه نویسنده مسئله لزوم دعا براى فرج را به‌طور گسترده و بى‌نظیرى بررسى و با دلایل محکم و شواهد متقن اثبات کرده است، مطالب و مباحث بسیارى نیز مورد پژوهش و تحقیق قرار گرفته و مسائل جالبى در رشته‌هاى مختلف علوم و معارف، تحلیل و ترمیم شده است که نشانگر کثرت اطلاع و دقت نظر مؤلف مى‌باشد.

بخش‌هاى ششم و هفتم، اوقات، حالات و مکان‌هاى تأکیدشده براى دعا، مانند آخرین ساعات روز جمعه، پیش از دعا براى خود، حرم امامان و نیز چگونگى دعا براى تعجیل در فرج را بیان کرده و این نکته را یادآور مى‌شود که دستیابى به تمام فواید و ثواب‌ها متوقف بر مداومت و بسیار دعا کردن است.

بخش هشتم تکالیف و وظایف بندگان نسبت به آن حضرت(ع) را یادآورى مى‌کند؛ از جمله تحصیل شناخت صفات و ویژگى‌هاى آن جناب(ع)، رعایت ادب نسبت به ایشان، محبوب نمودن او میان مردم، انتظار فرج و ظهور آن حضرت(ع)، خوشحال کردن مؤمنین، صبر بر اذیت و تکذیب دیگران و… در کل مى‌توان چنین ادعا کرد که مؤلف در صدد آن است تا با بیان مطالب ارزنده خویش، آمادگى پذیرش معصوم(ع) را در وجدان‌هاى به‌خواب‌رفته مسلمین بیدار کرده و این بى‌تفاوتى و کمى استعداد و قابلیت نسبت به درک حضور کاروان‌سالار عالم بشریت و یگانه منجى انسان‌ها را درمان نماید.

مکیال المکارم در فوائد دعا براى حضرت قائم(ع) ترجمه کتاب مکیال المکارم نوشته سید محمدتقى موسوى اصفهانى است که توسط مهدى حائرى قزوینى به فارسى برگردانده شده است. این اثر مشتمل بر علل، فواید و نتایج دعا براى حضرت ولى‌عصر(عج) و نیز وظایف منتظران و شیعیان آن حضرت(ع) در زمان غیبت است. مترجم سعى کرده در کنار ترجمه معنایى، حفظ امانت و پوشش معناى عبارات را حفظ کرده و ترجمه‌اى روان و سلیس را ارائه نماید. مترجم در مقدمه‌اش بر کتاب شرح حال مؤلف، فرزندان، اساتید، آثار و کتاب حاضر را مورد بررسى قرار داده است. پاورقى‌ها به ذکر منابع و توضیح برخى کلمات و عبارات اختصاص دارد.

ترجمه مکیال المکارم در فوائد دعا برای حضرت قائم (علیه السلام) (۲ جلدی)، مؤسسه الإمام المهدی علیه‌السلام

هزار نکته امام زمانی

توجه به بحث مهدویّت اهمیتى است که پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) به حضرت مهدى(عج) داشته‌اند، زیرا اگر خصوصیات و ویژگى‌هاى آن حضرت بیان نمى‌شد، مردم در بسیارى از امور سیاسى، اجتماعى و معنوى راه را گم کرده و از صراط مستقیم منحرف مى‌گشتند و ظاهراً همین اهمیّت باعث شده تا مؤلف به گردآورى این ویژگى‌ها و خصوصیات براى اطلاع خوانندگان شود. اهمیت سخن گفتن از حضرت مهدى(عج) به گونه‌اى است که پیامبر(ص) و ائمه اطهار از این موضوع بزرگ، به عنوان ولادت نور صحبت کرده و همواره جهانیان را از ظهور ایشان، امید و بشارت داده‌اند. خداوند با وعده ظهور امام زمان(عج) و انقلاب بزرگى که ایشان در جهان برپا مى‌کند، همواره در دل مومنان و مستضعفان امید و توجه به آینده را به وجود آورده است. نویسنده در هفت فصل بسیار روشن از ولادت امام مهدى(عج) تا نحوه به امامت رسیدن، زمان غیبت(صغرى وکبرى)، نایبان ایشان و سیره و کلام امام(عج) در هزار و یک نکته مى‌کوشد تا مومنان و مصلحان را متذکر شود که خداوند آن‌ها را به خودشان واگذار نکرده و باید منتظر فردى با این خصوصیات، ویژگى‌ها و اوصاف باشند و خود را آماده ظهور او نمایند. روش مؤلف، این گونه است که هر نکته را با استفاده، از جوامع روایى شیعه مستند سازى نمود. و کاملاً نقلى مى‌باشد. این اثر به موضوعات از تولّد تا شهادت پدر، به امامت رسیدن ایشان، فضیلت نیمه شعبان، نام و القاب وى، شمائل و شبیه بودن به پیامبر اکرم(ص)، خصوصیات ظاهرى و سخن از صفات ایشان از زبان اهل تشیع و اهل سنّت، ویژگى‌ها و صفات اخلاقى، امامت امام(ع) از دیدگاه تاریخ، علم کلام و عقل، فلسفه بزرگ و جهانى مهدویت، امام زمان(عج) در کتب آسمانى، ریشه اندیشه مهدویت، امام زمان در روایات، امام در کتب اهل تسنّن، غیبت آن حضرت، زمان و نحوه غیبت، غیبت صغرى و نواب خاص، غیبت کبرى و تشکیل حکومت اسلامى، انتظار و فضیلت‌هاى آن، منتظران واقعى، وظیفه شیعیان در عصر غیبت، آخرالزمان و علائم ظهور، نشانه‌هاى حتمى ظهور، شخص نبودن زمان ظهور، ظهور و یک انقلاب فرهنگى، امنیت پس از ظهور، تعداد بیعت کنندگان، اولین خطبه حضرت، اصحاب و یاران و ویژگى‌هاى یاران امام زمان(عج) و در آخر سیره و کلام امام مهدى(عج) مى‌پردازد. هزار و یک نکته پیرامون امام زمان (عج) نویسنده: رحمتی شهرضا، محمد ،مسجد مقدس جمکران قم ۱۳۸۷ش

اعمال نیمه شعبان

نیمه شعبان زمینیان، آسمانى شده، و در پروازى از مُلک به ملکوت سیر مى‌کنند. شب میلاد نور است؛ نورى که با وجود خود صفحه هستى و جان را منور مى‌کند. پس اى فرشیان! به پا خیزید و قامتى به عرش ببندید… شب میلاد امام زمان علیه السلام، شب جشن و شادى و سرور است و باید در این شب خوشحال بود؛ اما ضمن ابراز این شادى، نباید مرتکب مسائلى شد که امام زمان علیه السلام از آن راضى نیستند. این شب، یکى از شب‌هاى «احیا» است و اعمال زیادى براى آن نقل شده است. البته کثرت اعمال، سبب نشود که انسان، مأیوس از انجام دادن آن شود؛ بلکه مهم این است که در شبى که در زمین و آسمان غوغا برپا است، ما نیز بهره‌اى داشته باشیم و اسم خود را در زمره ذاکران و عبادت کنندگان و زائران این شب فرخنده ثبت و درج کنیم و اگر نمى‌توانیم صد رکعت نماز بخوانیم، لااقل ده رکعت یا کمتر و بیشتر را به جا آوریم؛ در این شب‌هاى مقدس، لازم نیست انسان سعى کند تمام اعمال را سریعاً انجام بدهد؛ بلکه هر مقدار که مى‌تواند با حضور قلب و با توجه کامل آن را انجام دهد، کافى است. تنها به «بیدارى چشم» قناعت نشود، بلکه آنچه در شب‌هاى «احیاء» بسیار مهم و حیاتى است، «بیدارى دل» است و این بیدارى در سایه ذکر و توجه و توسل حاصل مى‌شود. شب و روز نیمه شعبان را یک مسئله بسیار ویژه بدانیم.

دلت را خانه‌ى ما کن، مصفا کردنش با ما ………………………. به ما درد دل افشا کن، مداوا کردنش با ما
اگـر گـم کرده‌اى اى دل کـلـید استجابت را ………………………. بـیا یک لحظه با ما باش پیدا کردنش با ما
اگر عمرى گنه کردى مشو نومید از رحمت ………………………. تـو نـام تـوبـه را بنـویس امضا کردنش با ما

کتاب اعمال نیمه‌ی شعبان نویسنده: فوادیان، محمدرضا، بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود (عج) قم ۱۳۹۵ش